het bloeitijdperk van het nederlandse volkslied

24
BLOEITIJDPERK NEDERLANDSE VOLKSLIED
Jan van Hu1st prijst een ander Bezel met:
Want ghi cunt zinghen ende maken
Sanc ende woort, die zoete smaken.
Met de vestiging van de Beierse vorsten in onze landen,
nam de Duitse invloed evenzeer toe als de Franse
of nam. De liederen worden meer dramatisch, doch het
ideaal der liede blijft rein en riddelijk, nog niet vertroebeld
door zinnelijke drijfveren.
Hoe geheel anders is de toon van het z.g. Antwerps
Liedboek van 1544! Naast een sterk gemeenschapsgevoel
komen ook plotseling zeer individuele emoties
naar voren. En vooral in de nieuwe liedekens vindt
men voorbeelden van onbedekte en zelfs van dubbelzinnige
erotiek 1 . Toch bezit dit liedboek zo'n zeldzaam
grote bekoring, omdat het de mens toont in zijn velerlei
schakeringen: „De stad trok het land, en boeren en
buitenlui brachten hun liedjes mee, die soms een tweetal
eeuwen - en misschien wel verder - terugreikten; het
schuim der havensteden, gelukzoekers, spelers, dronkaards
en jonge burgerzonen vonden elkaar in de kroegen
bij de kroes en zongen onbezorgd, scabreus, sentimenteel;
soldaten in deze tijden van permanente
oorlog mengden zich onder hen en met hen kwamen
de betaalde propagandisten van de Bourgondische
zaak ( „De Nederlanden een onder Keizer Kara"), zodat
onder de z.g. historieliederen de landsknechtliedjes
wisselen met een gezongen politiek pamflet." Aldus
geeft Dr W. Hellinga in het kort de inhoud weer van
deze belangrijkste bloemlezing, die wij van ons yolks-
1 Als voorbeelden van het laatste moeten genoemd worden het
lied van een „aerdich medecijn"; van den slootmaker, en dat van
den molenaar.