17.08.2013 Views

het bloeitijdperk van het nederlandse volkslied

het bloeitijdperk van het nederlandse volkslied

het bloeitijdperk van het nederlandse volkslied

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

142<br />

BLOEITIJDPERK NEDERLANDSE VOLKSLIED<br />

Wenen (15de eeuw) en een manuscript <strong>van</strong> <strong>het</strong> Begijnhof<br />

to Amsterdam (17de eeuw); bovendien nog in talrijke<br />

liedboeken tussen 1539 en 1600. Geen wonder,<br />

dat deze melodie zo populair was; er gaat een aparte<br />

bekoring <strong>van</strong> uit.<br />

Men merkt, dat de Gregoriaanse modaliteit nog zuiver<br />

bewaard is. Dit geldt meestal ook voor die liederen,<br />

waarin <strong>het</strong> Latijn met de volkstaal gemengd is, en waar<strong>van</strong><br />

wij hier een zeer typisch voorbeeld geven:<br />

In dulci jubilo Sing<strong>het</strong> ende weset vro<br />

Al onse herten wonne Leit in presepio<br />

Dat lichtet als die sonne In matris gremio.<br />

Ergo merito, Ergo merito.<br />

Des sullen alle herten Sweven in gaudio.<br />

Hiertoe behoort ook:<br />

Ein kint geboren in Betlahem<br />

Verblidet alle Jerusalem<br />

Amor, amor!<br />

Quam dulcis est amor!<br />

(bij Hoffmann von Fallersleben) afkomstig <strong>van</strong> de hymne<br />

„Puer natus".<br />

Andere soortgelijke voorbeelden vindt men in „Dat<br />

scoonste Kint es ons gheboren" (met refrein „Deus<br />

terne piissime- ), „Kinder swijcht so moochdie horen",<br />

„Het was een maget utvercoren" en „Hij is <strong>van</strong> eene<br />

Maged geboren, Rex gloriae". Het Latijn beperkt zich<br />

hier tot een enkele uitroep of tot een refrein.<br />

Tot dit genre moet men eigenlijk ook de z.g. Kerstleysen<br />

rekenen. De aanduiding „leys" paste men vroeger zowel<br />

op geestelijke als wereldlijke gezangen toe, doch verreweg<br />

de meeste waren kerstzangen met de uit de Misliturgie<br />

overgenomen Griekse aanroep „Kyrie eleison"

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!