het bloeitijdperk van het nederlandse volkslied

162
BLOEITIJDPERK NEDERLANDSE VOLKSLIED
wereldlijk lied op Nederlandse tekst eveneens heeft beoefend.
Doch ook hiervan is geen spoor meer te vinden.
Dat men de moed echter niet moet opgeven, bewijst de
ontdekking van een manuscript in de kathedraal van
Segovia met niet minder dan veertig Nederlandse liederen,
waaronder zestien van Obrecht. Een tiental hiervan
zijn reeds door Prof. Smijers uitgegeven in de derde
bundel van het verzamelwerk „Van Ockeghem tot Sweelinck".
Doch, zoals zo dikwijls gebeurde in composities
uit die tijd, zijn alleen maar de beginregels aangegeven.
De rest ontbreekt en is in dit geval ook niet in andere
bronnen te achterhalen. Zo zijn deze werken wel interessant
voor de muziekwetenschap, doch voor de praktijk
zijn ze van geen waarde zolang men de teksten niet
volledig terugvindt. Een bijzonderheid in deze werken
van Obrecht is, dat hij dikwijls de driedelige maatsoort
toepast en ook de homofonie niet versmaadt.
Wanneer wij ons enigszins verdiepen in de meerstemmige
bewerkingen, die verschillende componisten op onze
volksliederen hebben gemaakt, dan doen zich direct in
het oog lopende parallellen voor. De oorspronkelijke
melodie ligt bijna altijd in de tenor, ofwel geheel onveranderd,
zij het door rusten in stukjes onderverdeeld,
ofwel door allerlei toonfiguren opgesierd en verlengd.
De behandeling van de cantus firmus wijst op de Mistechniek,
doch uit het gebruik van eenvoudige en canonische
imitatie en de toepassing van een nieuw motief
voor elk onderdeel blijkt heel duidelijk de invloed van
het Motet.
In de tweede helft van de 16de eeuw begint ook de
homofonie zijn intrede te doen. Wij vinden hiervan enige
sprekende voorbeelden in „Een Duytsch Musyckboeck",
o.a. „Altijt so moet is treuren" van Servaes van der