het bloeitijdperk van het nederlandse volkslied

72
BLOEITIJDPERK NIEDERLANDSE VOLKSLIED
danslied door een refrein besloten werd, tong hier waar
schijnlijk een heel koor mee. Typische refreinen zijn:
„Ei, 't was in de mey", „Coppelt aeneen, den nacht is
lanck" en „Stampt stamperkin stampt, stampt hoerekint
stampt. Stampt stamperkin in de molen."
Volgens Dr Kalf f moet ook het lied „Ick mach niet
meer ter molen gaen" tot het danslied worden gerekend,
vanwege het refrein: „HiIlen, billen" enz.
De 3/8 maat is bij ons nooit in trek geweest en de 2/4
komt alleen in latere liederen voor of in de langzaam
getreden dans. „In den hemel is een dans" behoort volgens
van Duyse evenals het fraaie kerstlied „In dulci
jubilo" tot de geestelijke dansliederen. In het eerste lied
is het telkens terugkerend binnen- en eind-refrein „Alleluia"
en „Benedicamus Domino" opmerkelijk, benevens
de versmelting van 6/8 en 9/8 maat. Ook in Fruytiers
„Ecclesiasticus" komen een achttal uitdrukkelijk vermelds
danswijzen voor. De melodieen zijn meest van
Franse oorsprong en duiden op instrumentale afkomst.
Niet alle liederen in 6/8 maat behoeven persê tot de dansliederen
te worden gerekend. Ook slaap- en wiegeliedjes
en pastorales maken hier bij voorkeur gebruik van.
Daarom is het begrijpelijk, dat deze maatsoort nog al
eens bij het kerstlied voorkomt en wel speciaal bij die
liederen, die het thema van de wiegende Moeder of de
aanbiddende herders bezingen. Anderzijds is de veelvuldige
toepassing van de 6/8 maat ook te verklaren
door de grote invloed van Franse Noels, die - zoals bekend
r bij voorkeur de 6/8 maat bezigen
De afwisseling in versbouw en refrein is voor sommige
dansliederen eveneens kenmerkend ( „Coppelt aeneen",
„In den hemel is een dans" ). Een typisch voorbeeld
hiervan is ook het volgende 14-eeuwse danslied: