het bloeitijdperk van het nederlandse volkslied

TAAL, METRUM, VERSBOUW, MELODIE, RHYTHME, VORM 35
Bij de zes-, zeven- en achtregelige gedichten kunnen
zowel twee als drie of vier rijmparen voorkomen, b.v.:
1) a b aabb 5) ababcc
2) abaaab 6) ababba
3)ababbcbc 7)abbccdd
4) ababbccc 8)ababcdcd
De meest voorkomende vorm bij de tweede afdeling
nieuwe liederen uit het A. L. is onder 4) aangehaald.
Men vindt hiervan voorbeelden to over. Met een aparte
aangehangen versregel wordt deze vorm tot een negenregelige
strofe uitgebreid.
Wij willen nog een ogenblik stilstaan bij de samenspraken
of dialogen. „Mijn boelcken moet een jonckman
zijn" is een gesprek tussen een „meysken" en „die
man". De oude spreekt het jonge kind telkens in tweeregelige
strofen aan, waarop zij in vijfregelige antwoordt.
Soortgelijke samenspraken vinden wij bij: „Ick
sie die morgensterre", „Een ionc herteken goet van
prijsen7, „Het voer een maechdelijn over Rijn" en
„Een ridder ende een meysken ionc". Bij de laatste
wordt het verhaal tussen de dialoog verder gesponnen
en verschijnt bovendien de broeder van het meisje ten
tonele.
De vorm van vraag en antwoord, waarbij de laatste
zin van een vraag in de volgende strofe als antwoord
herhaald wordt, en hetzelfde soms ook met gehele
strofen gebeurt, komt veel voor in het oud-Nederlandse
lied. Deze eigenaardigheid treffen wij vooral aan bij de
oudste balladen, bijv. Heer Halewijn verzoekt de
maagd:
Gaet ginder daer in het koren
En blaest daer op mijnen horen