het bloeitijdperk van het nederlandse volkslied

14
BLOEITIJDPERK NEDERLANDSE VOLKSLIED
de oorspronkelijke vorm nooit zuiver bewaard: er werden
delen bijgemaakt of weggelaten. Soms kon het ook
gebeuren, dat door de overeenkomst van een melodie
- of een gedeelte ervan - met een andere melodie een
samensmelting ontstond van twee verschillende liederen
tot een geheel nieuw lied. Hetzelfde kon ook geschieden
door tekstovereenkomst: een overeenkomstig
rijm, dezelfde versmaat of dezelfde woordtekens gaven
hiertoe reeds aanleiding. Op dit verschijnsel der contaminatie
komen wij bij de tekstbehandeling terug.
Toen men de melodieen begon op te tekenen, geschiedde
dit eerst zeer gebrekkig en onvolledig., Het is niet
uitgesloten, dat de tekst der oudste Germaanse gezangen
is opgetekend, doch na de grote beroeringen der
Volksverhuizing is van dit alles welhaast geen spoor
meer overgebleven. De geestelijkheid, die zich in de
Middeleeuwen zo verdienstelijk gemaakt heeft voor de
ontwikkeling der toonkunst, interesseerde zich minder
voor het wereldlijke volkslied, maar toch toonde zij een
zekere toegevendheid in het gebruik hiervan in de kerk,
wel wetende, dat het profane volkslied niet uit te roeien
is. Volksmelodieen werden dikwijls van een geestelijke
tekst voorzien.
Men vindt de melodie van een der oudste Nederlandse
liederen: „Lysken van Beveren is die bruyt" in het
Vigilien-boek van het Lopsenklooster ( ±1480), thans
bewaard in het Leids museum. Andere bronnen zijn
het „Hulthemse handschrift" en het „handschrift van
Gruythuyzen-.
Hieraan mogen wij nog toevoegen de z.g. stemboekjes
van enkele of verzamelde polyfoon bewerkte volksliederen,
doch alles bij elkaar is de oogst vrij Bering.
Door de uitvinding der boekdrukkunst werd de mogelijkheid
geschapen de liederen op goedkope en prak-