17.08.2013 Views

het bloeitijdperk van het nederlandse volkslied

het bloeitijdperk van het nederlandse volkslied

het bloeitijdperk van het nederlandse volkslied

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

20<br />

BLOEITIJDPERK NEDERLANDSE VOLKSLIED<br />

vormd door de z.g. caesuur. In <strong>het</strong> geheel zijn er dus<br />

vier hoofdtonen in elke versregel.<br />

De eigenlijke geschiedenis <strong>van</strong> onze litteratuur begint<br />

met Heinric <strong>van</strong> Veldeke, die leefde <strong>van</strong> ± 1150 tot<br />

± 1200. Zijn groots werk is de „Eneide", een pendant<br />

<strong>van</strong> Virgilius' Aeneas. In de „Sint Servaaslegende" beschrijft<br />

hij in proza <strong>het</strong> leven <strong>van</strong> dezen oudsten Nederlandsen<br />

heilige en schutspatroon <strong>van</strong> Maastricht. Als<br />

Zuid-Limburger gevoelde <strong>van</strong> Veldeke zich <strong>van</strong>zelf tot<br />

dezen heilige aangetrokken. Hij geeft o.a. ook een<br />

prachtige en plastische beschrijving <strong>van</strong> de stad Maastricht<br />

en haar omstreken. Verder was <strong>van</strong> Veldeke een<br />

zanger der minne, doch slechts zeer weinig is er <strong>van</strong><br />

zijn werk bewaard gebleven. Een dertigtal liederen,<br />

niet eens in de oorspronkelijke taal, maar in een latere<br />

Thuringse bewerking, is de gehele oogst. Bovendien<br />

zijn de melodieen, die hij er ongetwijfeld bijgemaakt<br />

beef t, alien verdwenen, evenals die <strong>van</strong> Jan I, hertog <strong>van</strong><br />

Brabant (gest. in 1294). Het genre wordt gekenmerkt<br />

door eenvoud, ongekunsteldheid en zuiverheid <strong>van</strong> gevoel.<br />

En daarom molten misschien zijn liederen ook tot<br />

de zuivere volkspoezie gerekend worden.<br />

Dit brengt ons als <strong>van</strong>zelf op de verhouding tussen<br />

<strong>volkslied</strong> en kunstlied. Het <strong>volkslied</strong> onderscheidt zich<br />

altijd door grotere eenvoud, natuurlijkheid en vooral<br />

spontaniteit. Het moet zó simpel en ongekunsteld zijn.<br />

dat ook minder muzikaal ontwikkelden <strong>het</strong> direct kun.<br />

nen nazingen, m.a.w. <strong>het</strong> moet direct „pakken", zonder<br />

dat <strong>het</strong> hierdoor in <strong>het</strong> triviale behoeft of to dalen. Het<br />

kan soms ook individueel gedacht zijn of een sterk subjectieve<br />

inslag hebben (vergelijk „lc treure" „Mijn hart<br />

is heymelic getoghen"), wanneer de band met de gemeenschap<br />

maar niet verbroken wordt.<br />

De liederen <strong>van</strong> den hertog <strong>van</strong> Brabant voldoen in

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!