het bloeitijdperk van het nederlandse volkslied
het bloeitijdperk van het nederlandse volkslied
het bloeitijdperk van het nederlandse volkslied
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
20<br />
BLOEITIJDPERK NEDERLANDSE VOLKSLIED<br />
vormd door de z.g. caesuur. In <strong>het</strong> geheel zijn er dus<br />
vier hoofdtonen in elke versregel.<br />
De eigenlijke geschiedenis <strong>van</strong> onze litteratuur begint<br />
met Heinric <strong>van</strong> Veldeke, die leefde <strong>van</strong> ± 1150 tot<br />
± 1200. Zijn groots werk is de „Eneide", een pendant<br />
<strong>van</strong> Virgilius' Aeneas. In de „Sint Servaaslegende" beschrijft<br />
hij in proza <strong>het</strong> leven <strong>van</strong> dezen oudsten Nederlandsen<br />
heilige en schutspatroon <strong>van</strong> Maastricht. Als<br />
Zuid-Limburger gevoelde <strong>van</strong> Veldeke zich <strong>van</strong>zelf tot<br />
dezen heilige aangetrokken. Hij geeft o.a. ook een<br />
prachtige en plastische beschrijving <strong>van</strong> de stad Maastricht<br />
en haar omstreken. Verder was <strong>van</strong> Veldeke een<br />
zanger der minne, doch slechts zeer weinig is er <strong>van</strong><br />
zijn werk bewaard gebleven. Een dertigtal liederen,<br />
niet eens in de oorspronkelijke taal, maar in een latere<br />
Thuringse bewerking, is de gehele oogst. Bovendien<br />
zijn de melodieen, die hij er ongetwijfeld bijgemaakt<br />
beef t, alien verdwenen, evenals die <strong>van</strong> Jan I, hertog <strong>van</strong><br />
Brabant (gest. in 1294). Het genre wordt gekenmerkt<br />
door eenvoud, ongekunsteldheid en zuiverheid <strong>van</strong> gevoel.<br />
En daarom molten misschien zijn liederen ook tot<br />
de zuivere volkspoezie gerekend worden.<br />
Dit brengt ons als <strong>van</strong>zelf op de verhouding tussen<br />
<strong>volkslied</strong> en kunstlied. Het <strong>volkslied</strong> onderscheidt zich<br />
altijd door grotere eenvoud, natuurlijkheid en vooral<br />
spontaniteit. Het moet zó simpel en ongekunsteld zijn.<br />
dat ook minder muzikaal ontwikkelden <strong>het</strong> direct kun.<br />
nen nazingen, m.a.w. <strong>het</strong> moet direct „pakken", zonder<br />
dat <strong>het</strong> hierdoor in <strong>het</strong> triviale behoeft of to dalen. Het<br />
kan soms ook individueel gedacht zijn of een sterk subjectieve<br />
inslag hebben (vergelijk „lc treure" „Mijn hart<br />
is heymelic getoghen"), wanneer de band met de gemeenschap<br />
maar niet verbroken wordt.<br />
De liederen <strong>van</strong> den hertog <strong>van</strong> Brabant voldoen in