het bloeitijdperk van het nederlandse volkslied

22
BLOEITIJDPERK NEDERLANDSE VOLKSLIED
op een uitzondering, al verraadt laatstgenoemde nog
sterk de Franse invloed.
Van Jan van Brabant bestaan nog een twaalftal liederen,
oorspronkelijk slechts in een Hoog-Duitse vertaling,
waaruit ze later weer in het Middel-Nederlands
zijn terugvertaald. Zeer bekend is het luchtige liedje
„Fens meienmorgensvroe" met het telkens terugkerend
ref rein ,,harba ion fa". Betekent dit slechts een Lustig
woordspel, zinloos zoals zovele refreinen, of is het een
afleiding en verbastering van het Latijn „herba flores
facit" (de haag brengt bloemen voort), zoals men in
sommige commentaren lezen kan? Onmogelijk is het
niet, dock wel ver gezocht. Evenmin zal men onomstotelijk
kunnen vaststellen of dit werkelijk een dansliedje
is 1.
De periode, die nu volgt, wordt hoofdzakelijk gekenmerkt
door de opkomst van de poortersstand. De stoffelijke
welvaart en de opkomst der steden bezorgden
de poorters ook zekere rechten.
Het beroemde Kerelslied ( ± 1325) bezingt de West-
Vlaamse boerenopstand. Een smaadlied „Van den
Kaerlen" spot met de slechte en onbeholpen manieren
van de boeren. Een ander Kerelslied vinden wij in het
handschrift van Gruythuyzen en begint aldus:
Een kerel ghert der vreuchden gheyn.
Hi mint den scat, spise ende wijn.
Want elcke ende elck neemt gerne tsijn.
Inplaats van hoof se minnestrelen treden nu zwervende
zangers op. De „speleman" en de „wandelende gesel"
1 Dr H. Moller, Beknopte Geschiedenis der Nederlandse Letterkunde.