het bloeitijdperk van het nederlandse volkslied

90
BLOEITLTDPERK NKDERLANDSIC VOLKSLIED
helle drijven"! Mevr. Mincoff haalt uit de Souterliedekens
een melodie aan: „Vrou Venus wijf", die zij met
onze ballade in verband tracht te brengen.
Een andere wijs, die er mogelijk toe behoort, is die van
het geestelijk lied: „Neer Jezus Christus lof ende Banc"
(eind 15de eeuw op de wijze van „Venus Vrou gaes gy
my of so blijf ic" ). De geestelijke tekst heeft ook enige
verwantschap met de oudste wereldlijke. Mevr. Mincoff
heeft het alleen niet aangedurfd de wereldlijke tekst met
deze bestaande melodie te combineren, vooral omdat een
goede maatverdeling zonder enige wijziging niet is door
te voeren. Het beste lijkt Naar een 7/4 maat „als die ooit
bestaan heeft" (I) of anders een regelmatige 3/4 door
verschillende halve noten in kwarten te veranderen.
Daar een volgehouden trocheische maat voor het oude
lied een zeldzaamheid is, zal de ene oplossing even slecht
zijn als de andere. Er is dan ook geen bezwaar tegen een
afwisseling van 3/4 en 4/4 maat.
Eveneens van Duitse oorsprong is „Daer staet een cloos-.
ter in Oostenrijck". Het komt met verschillende melodieEn
en verschillende afwijkende teksten voor, waarvan
de meeste uit latere tijd dateren. Soms is het een stad
in Oostenrijk, dan weer een huis, een slot of een klooster,
en een vangt aan met „Dar steyth ein Boem in
Osteryck de drecht Muscaten Blomen" 1 . De inhoud
van deze ballade heeft bij de verschillende lezingen ook
diverse aspecten. Het meest voorkomend is het verhaal
van den landsknecht, die de gunst van zijn aangebedene
niet mag verwerven. Na een symbolische dialoog tussen
hem en de zingende nachtegaal ziet hij in, dat het vergeefse
moeite is en vervolgt zijn weg. Eveneens veel
verspreid is de historie van den gevangen knaap, die
7 Zie foot blz. 39.