het bloeitijdperk van het nederlandse volkslied

150
BLOEITIJDPERK NEDERLANDSE VOLKSLIED
lijke waardigheid schijnt to hebben afgelegd en in haar
rein menselijke gestalte voor ons staat. In haar eenvoud
en vooral in haar moederlijke liefde spreekt zij blijkbaar
meer tot het gewone yolk en de nederigen van geest.
Sint Josef blijft meer op de achtergrond, hoewel hij in
menig lied handelend optreedt. Hij is als het ware de
personificatie van den zorgzamen huisvader, die stro in
de kribbe legt, water gaat halen uit de toegevroren Leye,
waarin hij met zijn toebaksdoze een gat geslagen
heeft, enz.:
en:
Joseph werkt den heelen nacht
en wascht de luyers in de gracht.
Nu maekt hij vier, dan raept hij bout,
want met den winter is het kout.
St Jozef heeft met vlijt
Al voor dien grooten Koning
Een kribbeken bereid.
Tenslotte spelen ook os en ezel hun stomme rol:
Een os ende oec een eselkijn
Verwermden den kinde die leden sijn.
elders „aenbaden sy dat soete Kindekijn" of zij „conden
niet gespreken doe Jezus in de cribben lach, doe lieten
si haer eten".
Dan zijn er nog vele liederen, die in verband staan met
speciale kerstgebruiken en waarbij de band met het
eigenlijk Kerstfeest dus tamelijk los is. Het zijn de z.g.
bedel-, Neil- en nieuwjaarsliederen.
In menig lied worden wij er aan herinnerd, dat het Kerstfeest
in talrijke gebruiken op een heidense oorsprong
wijst. Het christelijke feest is n.l. samengesmolten met
het oud-germaanse Joelfeest of Midwinterfeest, waarop