Afrika in Spiegelbeeld - Shikanda.net

gemeenschap ingenomen is met deze nieuwe vrouw, en met de
mentrix die zij heeft gehad. Als de borsten van het meisje nog te
klein zijn, als haar dansbewegingen onvoldoende ingetogen, of
onmuzikaal, worden bevonden, of als zij na enkele liederen het al
moet laten afweten, oogst zij weinig waardering. Er zijn echter
meisjes die dansen als de Nkoja koninginnen van de voorkoloniale
tijd, met grote volle borsten die diep glimmen in het toenemende
ochtendlicht, en die naast alle bekende Nkoja liederen ook een groot
repertoire aan danswijsjes van buurvolkeren uit Westelijk Zambia
aankunnen. Over het feest van zo’n meisje wordt nog lang
nagepraat, haar mentrix kan zich verheugen op een buitensporig
hoog honorarium, en het meisje krijgt de naam van ideale
echtgenote.
Nadat zij, door het groeten van een vader en het afdragen van
het geld, voorgoed afscheid genomen heeft van haar meisjesleven,
wordt de novice nog eenmaal onder de deken weggevoerd, nu naar
het erf van een naburig huis, waar zij te pronken wordt gezet. Zij
krijgt allerlei geschenken: heupdoeken, kralen, hoofddoeken,
keukengerei, een zakdoek (om na het vrijen het lid van haar partner
mee te reinigen) en een afsluitbare koffer — voor vrouwelijke en
mannelijke Nkoja het enige privédomein waarvan zij alle andere
mensen kunnen uitsluiten.
De secondante krijgt ook een klein geschenk en wordt van haar
verplichtingen ontheven.
Voor het eerst in maanden mag de kankanga nu mannen weer
haar gezicht tonen. Een deken bedekt nog haar haar, schouders en
bovenlichaam; maar wie haar oudere verwanten aanspreekt en er
een klein muntstuk voor over heeft, mag de deken terugslaan en
aldus een groot deel van haar lichamelijk schoon inspecteren.
Vanouds is dit het moment van de vrijersmarkt, maar in feite
hebben de meeste meisjes tegenwoordig al een vast vriendje als ze
aan hun meisjesfeest toe zijn. Wat niet wegneemt dat de kankanga
147