Afrika in Spiegelbeeld - Shikanda.net

jongeren nogal zijn kwijtgeraakt, benadrukken dat — vergeleken bij
de inmiddels ook al wat opstandiger geworden meisjes — de
jongens pas echt barbaren zijn, onhandelbaar en ongeciviliseerd:
want de jongens missen de gedetailleerde kennis van en het respect
voor sociale en seksuele regels zoals die wel aan vrouwen door de
meisjesinitiatie hardhandig worden ingeprent — maar die uiteraard
beide geslachten aangaan.
3.
Elke keer wanneer ik zo’n meisjesfeest meemaakte, greep het mij
weer in het diepste van mijn wezen aan. Als het meisje danste, de
vrouwelijke verwanten in huilen uitbarstten en ook de mannen van
hun enthousiasme en ontroering blijk gaven, liepen mij de tranen
over de wangen. Ik heb er verscheidene gedichten over geschreven
en een lang literair verhaal gesitueerd in een Nkoja omgeving van
anderhalve eeuw geleden. Jarenlang heb ik met de gedachte
gespeeld mijn eigen oudste dochter, zo Nederlands als zij was, de
initiatie en uittrede te laten doormaken wanneer zij eenmaal zover
zou zijn.
Maar waarom is het dan zo mooi, en heilig? Wat heeft deze
exotische initiatieceremonie, die in zijn muzikaliteit en dramatiek,
lichamelijkheid en openbaar karakter zo volstrekt verschilt van de
manier waarop onze eigen cultuur omgaat met het
volwassenworden van meisjes, dan wel te bieden dat het voor een
westerse, mannelijke onderzoeker steeds weer een hoogtepunt van
zijn participerende observatie kon worden? Bij mijn eerste
kennismaking met het Nkoja meisjesfeest, vijftien jaar geleden,
stelde ik deze vraag nog niet in termen van zelfonderzoek, maar
probeerde ik mijn ontroering te beheersen als een verwarrend
bijprodukt van wat ik voor puur wetenschappelijke, objective
kennisverwerving hield. Inmiddels heb ik tientallen meisjesfeesten
meegemaakt, waarbij ik na de eerste jaren kon steunen op een
150