Afrika in Spiegelbeeld - Shikanda.net

parallellen tussen Suriname en ZuidAfrika waren ook duidelijker.
Hollandse invloeden, het Afrikaans van de kleurlingen in Kaapstad,
SurinaamsNederlands van de Creolen. ZuidAfrika: ontsproten uit
Jan van Riebeecks opdracht om een verversingspost te stichten aan
de Kaap. En Suriname: uitgewisseld tegen New York. Fort
Zeelandia en het Kaapse Kasteel met zijn vier punten: Buren,
Katzenellenbogen, Oranje en Nassau. Beroemd ook door een
vrouw: Lady Anne Barnard. En Fort Zeelandia waarin de
herinneringen aan de slavernij nog zichtbaar aan de muren hangen.
Nu een fort van de militairen, net als in ZuidAfrika.
Koenders, journalist en nationalist die in de jaren veertig pleitte
voor een Surinaamse taal, Surinaams nationalisme en gevoel van
eigenwaarde. Dat deed mijn bloed al sneller kloppen onder de
sigarendampen. Later kwam de schoolmeester Hennie de Ziel, die
als dichter bekend werd onder de naam Trefossa. Voorhoeve had
me goed geprepareerd met zijn kennis van banya, laku, srafutentori
en anansitori. En natuurlijk Trefossa die zo ontroerend zijn
gevoelens in het Sranan Tongo kon weergeven. In Trefossa kon ik
soms mijn eigen gevoelens ten opzichte van taal en poëzie
terugvinden.
Trefossa heb ik nooit ontmoet. Hij was toen al ziek. Trefossa
ligt nu in Haarlem. In 1935 schreef hij zijn gedicht Bro om aan te
tonen dat het Sranan Tongo uitermate geschikt was voor poëzie.
De Hollanders hadden altijd beweerd dat men geen gedicht kon
schrijven in dat ‘negertaaltje’.
In Suriname zou ik Michael Slory, Hein Eersel, Robin Ravales
(Dobru), Martinus Lutchman (Shrinivasi) en Thea Doelwijt intens
meemaken.
Het regende in januari 1975 toen ik aankwam om de literatuur
van Afrika en het Caraïbisch gebied te doceren aan de Surinamers.
Hein Eersel was er om me af te halen. Hein, vicekanselier van de
Universiteit van Paramaribo, linguïst bij uitstek. Zachtgeaard,
191