Afrika in Spiegelbeeld - Shikanda.net

van iemand als Basil Davidson. Het blijft een zwakke plek in mijn
onderzoek, maar noch voor de wetenschap, noch voor de
Afrikaanse revolutie ben ik uiteindelijk bereid het leven te laten.
Voor het verkrijgen van oorspronkelijke informatie ben je dan
voornamelijk aangewezen op informanten die zelf nauw bij de
opstand betrokken zijn of er uit de eerste hand kennis van hebben.
Dat levert een fors ethisch probleem op omdat die informanten
uiteraard tot twee verschillende kampen behoren: de
opstandelingen, en zij die de opstandige beweging daadwerkelijk
bestrijden. Idealiter zou de onderzoeker ‘neutraal’ moeten blijven
en beide groepen informanten moeten benaderen, maar in de
praktijk komt daar weinig van terecht. In de eerste plaats lukt het je
als onderzoeker niet om helemaal neutraal te blijven, want als twee
partijen elkaar op leven en dood bestrijden ontkom je moeilijk aan
het maken van een politieke keuze. Mijn sympathieën waren
duidelijk aan de kant van Frolinat, al had ik van het begin af aan
wel enige reserves over de beweging. Ik heb daarom
vanzelfsprekend eerst geprobeerd om mijn informanten te zoeken in
Frolinatkringen. Zoals hierboven aangegeven is dat ook wel gelukt,
hoewel niet zonder avonturen, maar het leverde tegelijkertijd een
nieuw probleem op. In de inleiding van mijn uiteindelijke, eerste
Frolinatboek, Le Frolinat et les luttes populaires du Tchad,
19651976 (1978), heb ik dat op de volgende wijze onder woorden
gebracht:
‘Ce que je gagnais d’un côté, je le perdais cependant en
partie de l’autre côté. En effet, plus je gagnais la confiance
du Frolinat, plus il me devenait difficile d’approcher les
millieux officiels en France ou au Tchad. Dans l’esprit de
mes interlocuteurs du Frolinat, leurs ennemis devaient
également être les miens et ils ne m’auraient jamais
pardonné d’éventuelles tentatives pour jouer un double jeu.
92