Afrika in Spiegelbeeld - Shikanda.net

schrijven — en eenmaal in het veld bleek dat nog uiterst nuttig
geweest ook.
Het meest nam de menselijke kant ons in beslag. Mededelingen
van de leiding, en van vroegere deelnemers, werden door ons zo
vertekend dat in de laatste weken voor ons vertrek onze
toekomstige informanten, en vooral de voor ons aangeworven
tolken, de gedaante aannamen van doortrapte leugenaars, in niets te
vertrouwen, vanaf de allereerste seconde alleen maar uit op ons geld
en onze goederen, in al hun manifestaties grenzeloos onsmakelijk,
en ieder ogenblik in staat weer te vervallen in de gewelddadigheden
die vóór de koloniale bezetting (1881) het berggebied op de grens
van Tunesië en Algerije hadden gekenmerkt — die zelfs de
huichelachtige aanleiding voor die bezetting hadden gevormd. Als
onder novicen in seclusie, de nacht voor hun initiatie, deden de
gruwelijkste geruchten de ronde.
Als bekroning van de voorbereiding werd ons kort voor het
vertrek een uitvoerig schema gepresenteerd van onze verplichtingen
met betrekking tot uitwerking en rapportage, voor na afloop van het
veldwerk; terwijl tot dan toe ons eventuele resultaat door de leiding
volkomen was gebagatelliseerd, beïnvloed door allerlei
oncontroleerbare factoren als het immers zou worden.
Misschien ben ik de enige geweest die de nacht vóór het vertrek
kotsend en ijlend heeft doorgebracht; misschien lag het aan de
laatste injectie. In ieder geval had veel van deze ontreddering al
weer plaats gemaakt voor een zekere toeristische opwinding, en die
weer voor vermoeidheid en lichte teleurstelling, tijdens deze eerste
intercontinentale reis (nog per auto en veerboot) naar mijn eerste
onderzoeksgebied. De aanvankelijke behuizing werkte ook al niet
mee om de droom van de antropologiestudent bewaarheid te doen
worden: een driekamerflat (lelijk en kil als vergelijkbare betonbouw
in Nederland) zou de zes deelnemers en al hun bagage de eerste
paar weken tot onderdak dienen. Er was iemand ingehuurd voor het
23