Afrika in Spiegelbeeld - Shikanda.net

over culturele grenzen heenreikt. Of bevat het Nkoja meisjesfeest
toch iets dat boven vrouwelijke onderdrukking uitstijgt, en mag de
man die er enthousiast over rapporteert zich verbeelden dat zijn
ontroering voortkomt uit bewondering voor en solidariteit met
vrouwen? Als man en als onderzoeker voel ik de diepe behoefte dit
dilemma te formuleren, het etnografisch materiaal voor een
antwoord aan te reiken en wat mijzelf betreft ook dat antwoord al te
geven. Ik ben mij ervan bewust dat mijn betoog irritatie zal wekken
bij bepaalde vertegenwoordigsters van de feministische beweging:
zij zullen mij wellicht op een verdachte gedienstigheid betrappen,
en mijn positieve beoordeling van manvrouwverhoudingen bij de
Nkoja duiden als uitingen van een onbewuste seksist, die des te
gevaarlijker is juist om zijn goede bedoelingen.
De mate waarin het Nkoja meisjesfeest een ritueel is van
vrouwelijke onderdrukking, kan slechts worden nagegaan tegen de
achtergrond van manvrouwrelaties bij dit volk in het algemeen. Ik
verontschuldig mij voor de etnografische uitwijding die in dit
verband noodzakelijk is; het is de noodzakelijke voorlaatste stap in
het zelfonderzoek waarover dit essay handelt. Ik besef overigens
dat, om het betoog werkelijk sluitend te maken, naast de etnografie
ook de autobiografie van de onderzoeker in veel meer detail
behandeld zou moeten worden dan ik hier bereid ben te doen —
zodat ik mij ook in deze zin tegen een voor de hand liggend verwijt
van projectie en vertekening mijnerzijds, niet kan verdedigen.
4.
Beziet men de Nkoja cultuur vanuit de optiek van onderdrukking
van de vrouw, dan krijgt men op het eerste gezicht een nogal
negatief beeld, dat bij nader inzien echter vele positieve correcties
behoeft.
In een maandenlange, vernederende training, waarbij slaag en
scheldpartijen niet van de lucht zijn, verwerft het meisje
157