Afrika in Spiegelbeeld - Shikanda.net

zeker op voor Oost en Centraal-Tsjaad, waar Paul Doornbos een
toestand van volslagen rechteloosheid en willekeur signaleerde.
Men kan daarom rustig zeggen dat Frolinat de guerrillaoorlog
gewonnen heeft, maar de revolutionaire strijd heeft verloren. Zoals
Paul Doornbos zegt: het ‘revolutionair’zijn is een carrière
geworden, en ik zou daaraan willen toevoegen: een levenshouding,
een levensstijl. ‘Je suis combattant.’ Die woorden liggen vele
Frolinatstrijders, met inbegrip van de duizenden ‘werkers van het
elfde uur’, in de mond bestorven, en het impliceert voor hen dat ze
sinds de militaire overwinning alle voorrechten hebben, zonder dat
ze daar het minste of geringste tegenover hoeven te stellen.
Typerend was het voorstel dat de ‘revolutionaire’ regering van
Tsjaad eind 1980 deed om het leger uit te bouwen tot een sterkte
van ongeveer 30.000 man. In wezen betekende dit dat daarmee
iedereen die maar ooit in Tsjaad, aan welke kant van de barrière dan
ook, een geweer had vastgehouden, meteen voor de rest van zijn
leven onder de pannen zou zijn; en dat in een land dat uit eigen
middelen nauwelijks een politiemacht van pakweg 2000 man zou
kunnen betalen. Natuurlijk werd er voor dit plan een beroep gedaan
op de welwillende steun van het buitenland, en ook dit tekent de
hele situatie in Tsjaad.
Maar waar moet je de Afrikaanse revolutie dan wél zoeken?
En wie zijn wij (wie ben ik, in elk geval) eigenlijk dat wij een
dergelijke speurtocht zo nodig moeten ondernemen, en dan
bovendien nog zouden willen uitmaken wat nu wel of niet een
revolutie is? Het probleem dateert niet van gisteren. Direct na de
onafhankelijkheid, in 1962, werd Algerije overstroomd door linkse
Fransen die daar wel even de revolutionaire maatschappij zouden
opbouwen die ze in eigen land maar niet van de grond konden
krijgen. Deze lieden kregen al gauw de bijnaam van ‘pieds rouges’,
om ze te onderscheiden van de ‘pieds noirs’, de vroegere Franse
colons. De ‘pieds rouges’ volgden de ontwikkelingen in Algerije op
96