Afrika in Spiegelbeeld - Shikanda.net

eweging toen het voordeel van de twijfel gegeven. Ik heb
geprobeerd beide aspecten van de beweging zo getrouw mogelijk en
met documenten gestaafd weer te geven, zonder de lezer daarbij al
te duidelijk een keuze op te dwingen, al suggereerde mijn tekst wel
dat de revolutionaire dimensie van Frolinat serieuzer moest worden
genomen dan in Frankrijk doorgaans werd gedaan.
Intussen is er wel het een en ander gebeurd. Tegen alle
verwachtingen in zijn bepaalde Frolinatleiders aan de macht
gekomen, eerst Hissein Habré, eind 1978, daarna Goukouni en
anderen in 1979, en ten slotte weer Habré. Toegegeven, ze hebben
die macht moeten uitoefenen in buitengewone omstandigheden, dat
wil zeggen in een nog steeds door burgeroorlogen verscheurd land
dat bovendien voortdurend bedreigd werd door buitenlandse
interventies, met name van de kant van Libië, maar ook van Franse,
Soedanese en Nigeriaanse zijde. Onder die omstandigheden was het
natuurlijk niet mogelijk om het hele Frolinatprogramma uit te
voeren, maar men had althans kunnen verwachten dat er enige
revolutionaire stappen genomen zouden worden.
Jammer genoeg is dat niet het geval geweest. Op nationaal
niveau hebben de inmiddels tot machthebbers geworden
Frolinatleiders zich uitsluitend bezig gehouden met een onderlinge
strijd die, voor zover men op het ogenblik kan zien, niets te maken
had met ideologische geschillen en revolutionaire standpunten,
maar uitsluitend ging om de macht. Gedurende enige jaren leek de
toestand in Tsjaad nog het meest op die van China ten tijde van de
war lords, en de staat dreigde in de draaikolk van toenemend
geweld en willekeur praktisch ten onder te gaan. Ook op plaatselijk
niveau hebben de Frolinatwar lords er weinig van terecht gebracht,
hoewel ze in sommige regio’s onbetwist de macht in handen
hadden. Dit geldt misschien nog het minst voor de Toeboe gebieden
in het uiterste noorden van het land, waar volgens Monique
Brandily de toestand nog wel enigszins redelijk was, maar het gaat
95