Zijn wij anders? Waarom Nederland geen ... - Politieacademie

werden in februari 2008 door de Utrechtse kantonrechter vrijgesproken. Zij
stonden weliswaar in groepjes van vijf of meer bij elkaar maar er was volgens de
rechter geen sprake van samenscholing in juridisch strafbare zin. 172
Jongens klagen over het geringe respect van politiemensen. Samen met de onvrede
over het strenge handhavingsbeleid kan dit een aanleiding zijn voor onrust
en mogelijk ook voor collectief verzet tegen de politie. Volgens het COT neemt
hierdoor de kans op incidenten toe. Deze worden ook in de hand gewerkt door
het gedrag van politiemensen zelf. Ontwikkelingen in de samenleving werken
ook door in het politiewerk. De verharding van het publieke debat over de
multiculturele samenleving is hiervan een voorbeeld. Onwillekeurig heeft dit zijn
invloed op de politie. Politiemensen maken immers ook deel uit van diezelfde
samenleving. Zij zijn geen geïsoleerde groep. In die zin zijn zij ook beïnvloed
door het nieuwrealisme. Zoals naar voren komt uit een onderzoek van S. çankaya
bij de politie Amsterdam-Amstelland, is het handelen van politie mensen een
mengeling van ratio en intuïtie. De politiemensen gaan deels af op de ervaringen
die zij op straat hebben opgedaan. Het blind vertrouwen op (soms onreflexieve)
onderbuikgevoelens of intuïtie kan leiden tot vormen van willekeur en selectiviteit.
173
Agenten legitimeren hun handelen op grond van hun eigen ervaringen en op de
detentiecijfers die aangeven dat sommige bevolkingsgroepen oververtegenwoordigd
zijn in de criminaliteit. Uit een van de voorbeelden blijkt dat een ‘Marokkaanse
gozer met specifieke klederdracht’ (met capuchon) meer kans loopt om te worden
aangehouden dan anderen. 174
Sommige van onze politierespondenten gaven aan dat er in hun korps weleens
werd gesproken over Marokkaanse Nederlanders in termen als ‘kutras’. Ook ging
men op ‘Marokkanenjacht’. Veel Marokkaanse jongens hebben ook stereotiepe
beelden van de politie. Marokkaanse jongens noemen politiemensen ‘kippen’. Zij
vinden dat politiemensen bang zijn voor Marokkaanse jongens. 175
5.4 Netwerken en burgerparticipatie
Zoals hiervoor aangegeven is de politie de laatste jaren harder gaan optreden
tegen overlast en criminaliteit. Anderzijds is sinds de jaren 1990 het besef toegenomen
dat de multiculturele samenleving in meerdere opzichten om een andere
manier van werken vraagt. In de loop der jaren is de politiestijl veranderd. Waar
de Nederlandse politie in de jaren 1970 nog vooral het traditionele politiemodel
172 NRC, 13-2-2008.
173 çankaya, 2009: 119-120.
174 çankaya, 2009: 125.
175 Interview.
100