Zijn wij anders? Waarom Nederland geen ... - Politieacademie

• professionals (jongerenwerkers, wijkagenten, docenten, enzovoort), die
niet getraind zijn om uitingsvormen te herkennen. 182
In 2008 is het Interactieteam Interetnische Spanningen, Jeugd en Veiligheid ingesteld
als voortzetting van de vier interventieteams. Dit team wordt gedeeltelijk
gefinancierd door de minister van Woning, Wijken en Integratie (WWI) en ondersteund
door Forum. Een van de doelen van het Interactieteam is om in beladen
situaties het lokale crisismanagement te ondersteunen. Het team is te benaderen
door de lokale overheid, een instelling of de gemeenschap. Andersom kan ook:
het team kan er ook voor kiezen de lokale verantwoordelijken en betrokkenen zelf
te benaderen. De ondersteuning van het Interactieteam bestaat uit advisering en
bemiddeling. Het team kan ook als klankbord dienen. De acties zijn vooral gericht
op de korte termijn.
Relatief nieuw is het Sociaal Calamiteitenplan dat mede is ontwikkeld door Forum
in maart 2009. Dit naar analogie van het gemeentelijk rampenplan, dat vooral
bedoeld is om fysieke rampen het hoofd te bieden. Het Sociaal Calamiteitenplan
is bedoeld om te komen tot een effectieve aanpak van sociale calamiteiten in
samenwerking met ketenpartners op zo’n wijze dat verdere escalatie wordt
voorkomen en de aanpak bijdraagt aan de-escalatie en herstel van sociale cohesie.
De aanpak, zoals voorgesteld in dit Sociaal Calamiteitenplan, betreft niet
zozeer een aanpak van incidenten en calamiteiten zelf, maar een effectieve
vroegtijdige signalering of gevolgbestrijding. Deze vroegtijdige signalering en
gevolgbestrijding richten zich op het voorkomen en zo nodig aanpakken van
maatschappelijke onrust ten gevolge van – feitelijke dan wel dreigende – sociale
calamiteiten en incidenten. Het plan is sterk proactief.
Er wordt dus ook uitgegaan van een signaleringsmechanisme. Bepaalde gedragingen
of gebeurtenissen kunnen als voortekenen van ontluikende maatschappelijke onrust
worden aangemerkt. Kort samengevat wordt een viertal categorieën onderscheiden.
• De situatie waarin zich (nog) geen incident heeft voorgedaan, maar signalen
worden ontvangen dat maatschappelijke onrust van buiten dan wel van
binnen de gemeente kan leiden tot oplopende maatschappelijke onrust en
spanningen in de gemeente.
• De situatie waarin sprake is van een geïsoleerd incident, dat mogelijk aanleiding
vormt tot maatschappelijke onrust in de gemeente, die al dan niet
tot vervolgincidenten in de gemeente kan leiden.
• De situatie waarin sprake is van een incident in de gemeente, dat al dan
niet deel blijkt uit te maken van een reeks incidenten en dat aanleiding
(kan) zijn voor oplopende spanningen, verbreding van betrokken bevolkingsgroepen
en vervolgincidenten.
182 Forum, 2007.
106