Zijn wij anders? Waarom Nederland geen ... - Politieacademie

indirect worden versterkt door het gevoerde beleid. Het zerotolerancebeleid
rechtvaardigt volgens veel agenten een harde en selectieve aanpak.
De tweede factor is de samenstelling van de politie. In de banlieues werken overwegend
blanke politiemannen. De Franse politie heeft een nijpend gebrek aan
migranten en vrouwen. Dat vrouwen zich weinig aangetrokken voelen door de
politie zou komen door de machosfeer in de korpsen. Deze cultuur schrikt ook
migranten af. De Franse politie is dus vooral een blank mannenbolwerk.
De derde factor is de leeftijd van de politiemensen. De gemiddelde leeftijd bedroeg
27 jaar in de periode 2005-2007. In het Franse systeem hebben jonge
agenten geen stem in de keuze van de werklocatie. Omdat veel oudere agenten
liever niet in de banlieues willen werken, worden juist veel jonge politiemensen
in de banlieues geplaatst. Zij missen de ervaring, het vertrouwen en de autoriteit
die juist in moeilijke wijken als deze nodig zijn. De meeste politiemensen blijven
gemiddeld vier à vijf jaar in de steden werken. Daarna geven zij de voorkeur aan
een rustiger werkomgeving. Het systeem van anciënniteit waarbij politiemensen
op grond van het aantal dienstjaren doorschuiven naar een andere functie, zorgt
ervoor dat zij vaak de grote stadswijken kunnen inruilen voor een functie in
de luwte. Overigens is dit niet de enige reden. Velen maken de keuze ook uit
financiële overwegingen. De kosten van levensonderhoud zijn in de grote steden
hoger dan daarbuiten. Het gemiddelde salarisniveau van de Franse politie is lager
dan in veel andere landen, wat betekent dat vooral veel beginnende politiemensen
het hoofd soms moeilijk boven water kunnen houden. Daarom is ook al meerdere
malen er op aangedrongen om het werk in de ZUS te compenseren door middel
van een toeslag. Hierdoor kan worden voorkomen dat de zo noodzakelijke politieervaring
en deskundigheid weglekt. 107
Bij de Franse rellen van 2005 speelde het gebrek aan contact tussen politie en wijkbewoners
een grote rol. Overleg met buurtbewoners of wijkorganen, van welke
signatuur dan ook, was er op dat moment nauwelijks. Door de voortdurende druk
die de politie op de jongeren in de banlieues uitoefende, was de relatie tussen beide
ernstig verslechterd. Dit was in sterke mate bepalend voor het politieoptreden,
waarvan hier een korte uiteenzetting volgt.
Toen op 27 oktober 2005 bekend werd dat in de Parijse banlieue Clichy-sous-Bois
twee jongens die op de vlucht waren voor de politie in een elektriciteitshuisje
om het leven waren gekomen, stond voor de jongeren de schuld van de politie
bij voorbaat vast. Tegen het begin van de avond werden de eerste vernielingen
aangericht en gingen de eerste auto’s in vlammen op. Later op die avond werden
winkels en openbare gebouwen aangevallen. Een kleine groep jongeren probeerde
het gemeentehuis binnen te dringen. Dit kon door de politie worden verhinderd.
107 Kokoreff, 2008: 196-21.
65