Zijn wij anders? Waarom Nederland geen ... - Politieacademie

Aanleiding
Op woensdag 10 september 2008 zorgt een incident in lijn 3 voor veel beroering
onder de buschauffeurs van busmaatschappij Connexxion. Die dag wordt een
chauffeur met het mes op de keel gedwongen zijn wisselgeld af te geven. Dit
gebeurt ter hoogte van halte De Wissel, op de grens tussen de wijken Oosterwei
en Goverwelle en ver buiten het ‘slechte’ deel van Oosterwei. De overval is de
bekende druppel. Twee dagen later geven de chauffeurs aan zich niet meer veilig
te voelen in de wijk. Er zijn meer incidenten geweest en zij eisen maatregelen
om hun veiligheid te waarborgen. Zij weigeren voorlopig nog door de wijk te
rijden. De leiding van Connexxion steunt de actie. Politie en gemeentebestuur
reageren verbaasd. Uit hun informatie blijkt dat er zich in de voorbije weken en
maanden slechts twee incidenten hebben voorgedaan, beide niet in Oosterwei. De
gemeente is niet vooraf van het protest op de hoogte gesteld.
De leiding van Connexxion besluit om de bussen om de wijk te leiden. De
bewoners moeten een of twee straten verder lopen om in de bus te kunnen stappen.
Daarom ook ziet de gemeente op het eerste gezicht weinig problemen. Veel
problematischer blijkt de enorme media-aandacht die ontstaat. Het NOS journaal
besteedt die vrijdagavond aandacht aan de actie van de chauffeurs. De Telegraaf
komt op zondag 14 september met een groot artikel over Oosterwei. Hierin komen
de chauffeurs aan het woord. Zij zeggen dat zij op hun route door de wijk
worden bespuugd, bedreigd en beroofd door vooral Marokkaans-Nederlandse
jongens. En dat er regelmatig tegen de bus wordt geschopt. 209 Het is een wijk waar
Marokkaanse jongens de dienst uitmaken, zo schrijven de journalisten.
Op maandag 15 september mengt PVV-politicus Wilders zich in het rumoer. In
De Telegraaf pleit hij voor drastische maatregelen. Hij wil desnoods het leger uit
Uruzgan terughalen om de ‘Goudse toestanden’ te bestrijden. ‘Het kan niet zo
zijn dat we alles doen om Afghanistan veiliger te maken, terwijl Nederland steeds
onveiliger wordt,’ zegt de PVV-voorman in de krant. Dit geeft de situatie ook nog
eens een politieke dimensie. 210
Het is vooral de media-aandacht die spanning in de wijk oproept. Een respondent
van de gemeente geeft aan dat er bij een aantal media een pavloveffect lijkt te
ontstaan: ‘Zij [de media] dachten Gouda, Marokkanen en geweld. Dat zal wel
wat met elkaar te maken hebben, met als gevolg dat journalisten, cameraploegen
en fotografen massaal naar de wijk kwamen.’ Vooral op dinsdag zijn er veel
cameraploegen en journalisten in de wijk. In het merendeel van de artikelen wordt
de wijk afgeschilderd als een slechte wijk waar Marokkaans-Nederlandse jongens
de dienst uitmaken. Op maandag was het busincident al niet meer van belang,
maar ging alle aandacht uit naar de wijk en haar bewoners. Een ander geeft aan dat
209 De Telegraaf, 14-09-2008.
210 De Telegraaf, 15-09-2008.
142