Zijn wij anders? Waarom Nederland geen ... - Politieacademie

de ME uit Rotterdam af te wachten, alvorens tussenbeide te komen. De grootste
schade was toen al geleden. Turkse bewoners belden die avond wanhopig maar
tevergeefs om bescherming.
De rellen duurden vier avonden. De extreemrechtse partij Nederlandse Volksunie
roerde zich en trachtte politieke munt te slaan uit de situatie. Leden van de partij
verspreidden anti-Turkse pamfletten waarmee zij de anti-Turkse gevoelens verder
aanwakkerden. Ook in Schiedam was na ongeveer een dag een verandering
merkbaar. Het geweld richtte zich niet langer op de Turken, maar vooral op de
politie. Ook de burgemeester kreeg ervan langs nadat hij de jongeren in de pers
had uitgemaakt voor ‘gepeupel’. Een bestorming van zijn ambtswoning kon door
de politie worden voorkomen. Ook nu weer roerde de Turkse ambassadeur zich,
wat de Nederlandse regering opnieuw in verlegenheid bracht. Hij drong aan op
strenge maatregelen tegen de plegers van het anti-Turkse geweld. 142
In 1980 was Utrecht het toneel van rellen. Eerst deden zich rellen voor in het
Majellapark, waar autochtone en Turkse jongeren slaags raakten over het gebruik
van een voetbalveldje. Nederlandse jongeren riepen elkaar via de toen in de mode
zijnde 27-MC zendbakkies op naar het park te komen om de buitenlanders in de
omliggende wijken te grazen te nemen. 143 In september van datzelfde jaar kwam
de Dichterswijk in verzet tegen de toewijzing van een woning aan een Marokkaans
gezin. De initiatiefneemster benadrukte keer op keer dat zij geen racistische motieven
had, maar dat zij slechts de aandacht wilde vestigen op het gemeentelijk
huisvestingsbeleid. Haar zoon kon namelijk geen woonruimte vinden. Anderen
riepen juist dat de wijken werden overspoeld door buitenlanders. Ook hier mengden
extreemrechtse organisaties als de Nederlandse Volksunie en de Centrumpartij zich
in het conflict.
In de periode 1992-1993 was nog sprake van een reeks van racistische geweldsincidenten:
kort op elkaar volgde een aantal aanslagen op moskeeën en andere
moslimeigendommen.
4.3 Etnisch geweld na 1990: omslag
Was het grootschalige interetnisch geweld in de periode 1960-1990 vooral
gericht tegen nieuwkomers (met woonruimte, werkgelegenheid en het gebruik
van de openbare ruimte als inzet), vanaf de tweede helft van de jaren 1990
waren het steeds meer de nieuwe Nederlanders zelf die zich verzetten. De rel
in Slotervaart in april 1998 is hier een eerste voorbeeld van. Slotervaart is een
van de Amsterdamse tuinsteden. In het oudere gedeelte van de wijk wonen
veel Marokkaanse Nederlanders. Slotervaart stond eind jaren 1990 bekend
142 Witte, 1996: 124; verder is gekeken in Algemeen Dagblad en NRC.
143 Bovenkerk, 1985: 11-12.
85