Zijn wij anders? Waarom Nederland geen ... - Politieacademie

Nawoord (februari 2010)
Op 8 september 2009 organiseerde het lectoraat Openbare Orde & Gevaarbeheersing
voor ruim honderd belangstellenden uit de politiewereld een seminar
over de resultaten van het onderzoek, dat in concept af was. Diezelfde avond
werd bekend dat de avond ervoor de Culemborgse wijk Terweijde een aantal
uren afgesloten was geweest door de ME wegens de dreiging van rellen tussen
Marokkaanse en Molukse jongeren. 216 Er leek een patstelling te zijn ontstaan: een
situatie waarbij de politie zelf geen partij was maar letterlijk tussen de partijen in
moest gaan staan om escalatie te voorkomen. De aanleiding was naar verluidt een
ruzie tussen een Marokkaanse en een Molukse jongen in een shoarmatent én het
feit dat vervolgens een auto van een ouder echtpaar van Molukse afkomst door
een groepje Marokkaans-Nederlandse jongeren met stenen bekogeld was. 217 Het
zou nog twee weken onrustig blijven, met extra politie-inzet, de voortdurende
dreiging van confrontaties en verschillende arrestaties. Nadat degenen die bij de
oorspronkelijke ruzie betrokken waren elkaar de hand hadden geschud, leek alles
weer in orde. 218
Direct na de jaarwisseling dreigde het in Terweijde opnieuw uit de hand te
lopen. In sommige media werd expliciet het etiket ‘etnisch conflict’ of ‘rassenrel’
gehanteerd, en er werd gemeld dat de rel dreigde uit te groeien tot een ‘landelijk
uitslaande brand’ 219 vanwege het feit dat Marokkanen en Molukkers uit andere
delen van Nederland zouden hebben aangegeven naar Terweijde te willen komen
om hun eigen groep bij te staan. Niet alleen Marokkanen en Molukkers, ook
Geert Wilders van de PVV kondigde aan naar Culemborg te willen komen om de
Molukkers ‘een hart onder de riem te steken’. 220
De burgemeester waarschuwde relschoppers uit andere steden weg te blijven uit
Terweijde. Met behulp van een noodverordening, preventief fouilleren en permanente
aanwezigheid van Mobiele Eenheden werd getracht buitenstaanders te weren
en nieuwe escalaties te voorkomen. Tegelijk werd een uitgebreid opsporingsonderzoek
gestart om zo veel mogelijk verdachten van geweldplegingen en vernielingen
aan te kunnen houden. Publiekelijk gaven de burgemeester en de korpschef van
de politieregio Gelderland-Zuid aan zich ‘machteloos’ en ‘hulpeloos’ te voelen. 221
Ondertussen waren wijkagenten (in Culemborg en feitelijk door heel Nederland)
216 NRC, 8-9-2009.
217 NRC, 21-10-2009.
218 NRC, 21-10-2009.
219 De Telegraaf, 5-1-2010. http://www.telegraaf.nl/binnenland/5711168/__RASSENRELLEN__.
html.
220 O.a. AD, 8-1-2010.
221 http://www.trouw.nl/nieuws/nederland/article2955906.ece/Een_explosieve_cocktail_in_
Culemborg_.html.
163