Zijn wij anders? Waarom Nederland geen ... - Politieacademie

de politiek was een duidelijke verharding waarneembaar. Een belangrijke speler
in het conservatieve kamp was de radicaal conservatieve parlementariër Enoch
Powell, die met de Amerikaanse rassenrellen van 1965-1967 als spookbeeld waarschuwde
dat rivers of blood de Engelse natie zouden overspoelen. Binnen vijftien
of twintig jaar tijd zou volgens hem de zwarte man het land domineren. 27
Powells standpunten effenden de weg voor extreemrechtse politieke organisaties,
waaronder het in 1967 opgerichte National Front. Het aantal gewelddadige, racistische
incidenten nam gedurende de jaren 1970 fors toe.
Inner-cityriots
In april 1980 vonden in de zwarte achterstandswijk St. Paul in Bristol de eerste
rellen plaats van een reeks die bekend werd als de inner-cityriots. Een politieinval
in een café, dat bekend stond als een drugscafé en vooral bezocht werd door
zwarte jongeren, mondde uit in ernstige ongeregeldheden, waarbij de politie het
zwaar te verduren kreeg. De schade was groot. Negentien agenten raakten gewond
en 21 politievoertuigen, waarvan zes totaal werden vernield, liepen schade op. De
politie arresteerde meer dan 130 mensen. Winkels en een bankgebouw waren beschadigd.
28
Nauwelijks een jaar later, in april 1981, was de Londense wijk Brixton het toneel
van rellen. Deze ontstonden toen de politie een door messteken verwonde en hevig
bloedende zwarte jongen wilde helpen. Omstanders van vooral West-Indische
afkomst meenden echter dat de politie de jongen verwond had. De emoties liepen
op en toen agenten een poging deden om de samengeschoolde jongeren uiteen
te drijven, kwam het tot de eerste gevechten. De rellen hielden twee dagen aan.
Evenals in Bristol kwam de politie zwaar onder vuur te liggen. Zij werd niet alleen
bekogeld met stenen en flessen, maar ook met molotovcocktails. Volgens Lord
Scarman, die in opdracht van de regering de rellen onderzocht, was dit de eerste
keer dat Britse gezagsdienaren buiten Noord-Ierland met brandbommen werden
bekogeld. Er werd geplunderd en meerdere pubs, winkels en scholen gingen in
vlammen op. De brandweer weigerde nog langer de wijk in te gaan omdat zij
zich onvoldoende beschermd voelde. Scarman schatte het aantal deelnemers
aan de rellen op 5000. Uiteindelijk slaagde de Metropolitan Police erin de orde
te herstellen. De schade was enorm. Lord Scarman vergeleek de toestand in de
wijk met de Duitse bombardementen op Londen. In totaal raakten honderdvijftig
gebouwen ernstig of onherstelbaar beschadigd en meer dan honderd auto’s,
waaronder 56 politieauto’s brandden uit. Driehonderd politiemensen en 65 burgers
raakten gewond. De politie arresteerde 82 mensen. 29
27 Bowling, 1996: 191-192.
28 Joshua & Wallace, 1983: 68-71.
29 Scarman, 1982 (verder geciteerd als Scarman Report).
28