Zijn wij anders? Waarom Nederland geen ... - Politieacademie

wij thans vaststellen dat deze aanpak kennelijk vruchten heeft afgeworpen.’
Jammer genoeg is de aanpak niet geëvalueerd en is deze ook niet opgenomen in
het gemeentelijke veiligheidsbeleid. Vastgesteld kan worden dat het incident niet
verder is geëscaleerd. In hoeverre dit is toe te schrijven aan de gekozen aanpak is
niet vast te stellen. De politie is gericht te werk gegaan, voor een deel gebaseerd
op veronderstellingen (bijvoorbeeld over het provocerende effect van bepaalde
kleding). Resumerend bestonden de aanpak na het steekincident in aanvulling op
de intensieve surveillance en informatieverzameling, de een-op-eenaanpak en de
dresscode uit de volgende elementen.
• De politiemensen die direct met het probleem te maken kregen, hebben
zich verdiept in het verschijnsel rechtsextremisme, waardoor zij, naar
eigen zeggen, maatwerk konden leveren.
• Zij hebben de aldus verworven kennis gedeeld met collega’s en externe
ketenpartners. De laatste groep is tevens gevraagd een bijdrage te leveren
aan het oplossen van de problematiek.
• Samenwerking met de gemeente. De burgemeester is actief betrokken bij
de aanpak. Hij nam het probleem hoog op. Het bleef niet alleen bij woorden,
wat bleek uit zijn deelname aan het overleg en aan zijn optreden in
de media. Bovendien nam de burgemeester actief deel aan de gesprekken
met de ouders. Hiermee gaf hij in de eerste plaats zijn betrokkenheid weer,
wat een positieve uitstraling had op de betrokken professionals, ouders en
jongeren. In de tweede plaats was het voor hem een mogelijkheid om in
gesprek te komen met de mensen om wie het werkelijk ging. Hij nam kennis
van hun leefsituatie, problemen en ideeën.
Kritiek is er ook. Het is onduidelijk op welke wijze de dresscode is gehanteerd en
de politie heeft de groep migranten nauwelijks weten te bereiken. Waar de politieaanpak
dus mogelijk bijgedragen heeft aan het voorkomen van provocaties door
extreemrechtse jongeren, maakt dat gegeven het onmogelijk te concluderen dat het
niet escaleren van de situatie volledig te danken zou zijn aan de gehanteerde aanpak.
In termen van het escalatiemodel kan de situatie als volgt worden gekarakteriseerd.
Er was in Purmerend sprake van aanwezigheid van een groep rechtsextremistische
jongeren. Bij de politie en andere instanties was kennis hieromtrent beperkt
aanwezig. Het is niet gebleken dat de steekpartij met mogelijk racistisch motief
tot grote maatschappelijke onrust heeft geleid of tot enige vorm van legitimatie
van geweld. Er zijn geen vervolgincidenten geweest. De politie was niet bij de
directe aanleiding betrokken.
Daarbij is in termen van het escalatiemodel voor de volgende aanpak gekozen.
• In eerste instantie is ingezet op het inwinnen van informatie. De politie
wist te weinig van de betrokken groepen en individuen, hun achtergronden
en hun onderlinge relaties.
117