Zijn wij anders? Waarom Nederland geen ... - Politieacademie

het niet alleen kan. Community policing is veel meer gemeenschapsgericht. Critici
wijzen er op dat community policing meer symboliek dan realiteit zou zijn, dat
het ten koste van handhaving zou gaan, dat het een illusie is dat het daadwerkelijk
een bijdrage zou kunnen leveren aan een vermindering van criminaliteit en dat
er te hooggespannen verwachtingen zijn over de resultaten die met community
policing bereikt zouden kunnen worden. 122
3.6 Besluit
Teruggrijpend op de uit het Adang/Horowitz-escalatiemodel af te leiden noodzakelijke
factoren voor rellen, blijkt uit dit hoofdstuk hoezeer slechte verhoudingen
tussen politie en wijkbewoners kunnen bijdragen tot het ontstaan van incidenten
die tot rellen kunnen uitgroeien. In dit verband is ook interessant hoe Jobard,
King & Waddington in een vergelijking tussen de rellen in de Franse banlieues
en de Britse innercities concluderen dat, naast maatschappelijke en territoriale
segregatie, slechte ‘police-community relations’ een belangrijke verklaringsgrond
vormen voor het ontstaan van de rellen. 123 Daarnaast geven meerdere van de in
dit hoofdstuk geschetste voorbeelden aan dat de politie juist op momenten dat de
spanning toeneemt, moeilijk contact kan maken met de gemeenschap van waaruit
de onvrede over politieoptreden is ontstaan. In veel gevallen werken de slechte
verhoudingen tussen de politie en de etnische gemeenschap op deze cruciale
momenten door op operationeel niveau.
De situaties in de Verenigde Staten, Groot-Brittannië, Frankrijk en België laten zien
hoe politie en bestuur op operationeel niveau steeds weer worstelen met methoden
en strategieën. De rellen die plaatsvonden waren aanleiding voor verandering. Ten
eerste was er de verbetering van de uitrusting van de politie, zodat politiemensen
beter beschermd waren tegen het geweld. Ten tweede werden de methoden en
tactieken van relbestrijding aangepast en verfijnd. Een derde verandering, die
vooral voor Groot-Brittannië opging, betrof de instelling van klachtencommissies
en controleorganen. Dit werd gezien als een middel om willekeur in het optreden
zoveel mogelijk uit te bannen. Ten vierde werd geëxperimenteerd met diverse
modellen van optreden. Het is vooral deze laatste verandering die van grote invloed
is geweest. Op grond van de onderzoeksrapporten, die vaak nadrukkelijk
ingingen op de relatie tussen de politie en de wijkgemeenschap en/of etnische
groep, werd gedurende de jaren 1970 en de jaren 1980 het traditionele politiemodel
in veel plaatsen afgeschreven en vervangen door een model van community
policing. Van een voornamelijk repressief beleid stapte men over naar een beleid
waarin meer aandacht was voor preventie en samenwerking met de bevolking en
122 Ferreira, 1996, biedt een overzicht. http://www.ncjrs.gov/policing/use139.htm.
123 Waddington, Jobard & King, 2009: 229-232.
74