Bijzondere interventies aan het hart - Gezondheidsraad

gensysteem (voorheen artikel 18 Wet ziekenhuisvoorzieningen, thans artikel 2
van de Wet bijzondere medische verrichtingen, WBMV). Aanvankelijk had deze
vergunningplicht vooral ten doel een betere kostenbeheersing tot stand te brengen,
maar gaandeweg is onderkend dat concentratie van (super)specialistische
zorg, zoals de hartchirurgie, ook een kwaliteitsverhogend effect heeft.
Op grond van de vergunning is het mogelijk om aan het centrum scherp
gedefinieerde kwaliteitseisen (aantal chirurgen, verrichtingen per chirurg, minimumaantal
verrichtingen per jaar per centrum) te stellen en toetsbare prestatieindicatoren
te hanteren (VWS02). Dit wordt eens te meer van belang nu er een
stabilisatie in het jaarlijks aantal CABG’s is opgetreden en ervoor gewaakt moet
worden dat de expertise wordt ‘verdund’ door de oprichting van nieuwe centra.
De nadelige gevolgen hiervan worden geïllustreerd door de situatie in onder
meer België en de VS. Uit de VS is ook bekend dat het introduceren van een vergunningensysteem
(certificate of need) in een aantal staten heeft geleid tot het
ontstaan van klinische centres-of-excellence, goede regionale toegankelijkheid
van zorg, verhoging van de kwaliteit van de hartchirurgie en beperking van kosten
(Han06, Pop06).
Op grond van deze en soortgelijke ervaringen in Nederland is de commissie
van oordeel dat er geen valide redenen zijn om het huidige vergunningensysteem
te verlaten.
5.8.2 Belang van registratie
In het advies ‘Hartchirurgie en interventiecardiologie voor volwassenen’ van de
Gezondheidsraad uit 1995 is in de aanbevelingen met nadruk gesproken over het
belang van een landelijk registratiesysteem voor gegevens uit de hartchirurgische
centra (GR95). Betoogd werd dat ‘bij een dergelijke registratie uniformiteit van
definities en criteria, en een toetsbare opstelling van de centra voor hartchirurgie
en interventiecardiologie het uitgangspunt dienen te zijn’. De overheid werd
daarbij geadviseerd ‘alles in het werk te stellen om op korte termijn een landelijk
registratiesysteem van de grond te krijgen’.
Helaas moet nu geconstateerd worden dat van een dergelijk landelijk systeem
tot nog toe weinig is terechtgekomen, zij het dat de Inspectie voor de Gezondheidszorg
(IGZ) recent wel de jaarlijkse aanlevering van sterftecijfers (gerelateerd
aan risicostratificatie) verplicht heeft gesteld (IGZ06b).
De commissie meent dat de aanbeveling uit 1995 nog niets aan belang en
urgentie heeft ingeboet, en wil hier opnieuw een lans breken voor de spoedige
totstandkoming van een landelijke registratie. Vragen daarbij zijn nog wel wat
precies van zo’n systeem verwacht mag worden als onderdeel van een kwaliteits-
Operaties aan de kransslagaderen 141