Bijzondere interventies aan het hart - Gezondheidsraad

Ingrepen aan de thoracale en thoraco-abdominale aorta zijn gewoonlijk complex,
vinden vaak onder acute omstandigheden plaats (’s nachts) en duren lang
(minimaal 5 tot soms 12 uren). Deze ingrepen zijn op geen enkel vlak te vergelijken
met klassieke hartoperaties (zoals een CABG of klepoperatie). De weerslag
op de patiënt is ook veel groter en dit uit zich in een langer verblijf in de intensivecare-afdeling
en daarna op de verpleegafdeling. Ook is er sprake van een trager
herstel thuis.
Ontwikkeling in typen behandeling
Sedert enkele jaren bestaat er een tendens in de heelkunde om steeds minder
ingrijpend te werk te gaan, minder schade toe te brengen aan de patiënt en via
kleinere sneden te opereren (minimaal invasieve chirurgie). Ook de aorta kan
momenteel op een weinig ingrijpende wijze van binnenuit worden verstevigd
met een endoprothese. De indicatie tot en de actuele uitvoering van deze procedures
vereisen een nauwe samenwerking van cardiothoracaal chirurg, vaatchirurg,
interventiecardioloog en anesthesioloog. Op dit terrein is geïntegreerd
werken bij uitstek aangewezen. Momenteel komt slechts een beperkt aantal
patiënten voor deze elegante methode in aanmerking. Door goed geïndiceerd en
goed uitgevoerd gebruik van een endoprothese kan een reductie van postoperatieve
complicaties worden bereikt. Resultaten op lange termijn van deze kostbare,
hoog-technologische behandeling zijn nog niet beschikbaar. Daarom zullen
dergelijke technieken voorbehouden moeten blijven aan centra die een ruime
ervaring hebben opgedaan met de ‘open’ of ‘klassieke’ benadering van de aorta,
al was het maar om eventuele peri-procedurele complicaties tijdig te kunnen herkennen
en op de klassieke wijze te kunnen behandelen. Door velen wordt de
klassieke ingreep nog steeds als state-of-the-art beschouwd (Saf03). Het gebruik
van de endoprothese wint echter veld (Egg06, Sto06).
8.4 Waarborgen van kwaliteit
Noodzaak van algemene richtlijnen
Ingrepen aan de thoracale en thoraco-abdominale aorta zijn, zoals gezegd, uiterst
complex, risicovol en veeleisend. Ze vergen teamwork. Met andere woorden, de
chirurg, de anesthesioloog, de perfusionist, de operatie-assistent en de assistenten
dienen perfect op elkaar te zijn afgestemd en ingespeeld. En zonder goede postoperatieve
zorg kunnen ook perfecte operatieve resultaten teniet worden gedaan.
172 Bijzondere interventies aan het hart