Bijzondere interventies aan het hart - Gezondheidsraad

sprake van een belangrijke morbiditeit in de vorm van ernstige complicaties,
zoals een beroerte (door trombo-embolie) en hartfalen. Tevens is er een toegenomen
mortaliteit (Ben98).
Ook het op grote schaal intensief beoefenen van competitieve sporten tot op
de middelbare leeftijd zal het aantal patiënten met atriumfibrilleren doen toenemen
(door de samenhang tussen de totale tijd besteed aan sport en het ontstaan
van AF) (Hei06, Hoo04, Mon02). Medicamenteuze therapie vormt nog wel de
basis van de behandeling van deze patiënten, maar anti-aritmische medicatie is
over het algemeen weinig effectief en kent veel potentieel toxische bijwerkingen
(Fus06). Dit heeft geleid tot de exploratie van niet-farmacologische behandelingen
in de vorm van catheterablatie en chirurgische ablatie (Fus06, Hai98, Pap99,
Woo06). Deze nieuwe behandelingsmogelijkheden hebben onze kennis van de
pathofysiologie van de aandoening vergroot en bovendien aangetoond dat
atriumfibrilleren in geselecteerde patiënten te genezen is.
De fundamentele mechanismen van AF op zich zijn nog onvoldoende bekend
(All01). De verwachting is dat meer kennis hieromtrent zal leiden tot een veiliger
en effectiever behandeling. Er is gebleken dat de werkingsmechanismen van
ablatie en het substraat van AF waarop de behandeling is gericht, complexer zijn
dan vooraf was onderkend (zie figuur 1). AF wordt in gang gezet door triggers
die vaak gelegen zijn in de longaders en de inmondingen ervan in het linkeratrium
(Hai98, Hai00, Jai02, Ora02). Ook andere structuren in de boezems van
het hart blijken in staat te zijn tot spontane elektrische impulsvorming, die kan
resulteren in focale atriale tachycardie of AF (Jon04). De gebieden in de longaders
en in mindere mate de andere atriale structuren dragen niet alleen bij aan
het ontstaan, maar ook aan het instandhouden (maintenance) van AF. Identificatie
en mapping van deze triggers, gevolgd door ablatie, kan leiden tot genezing.
Het autonome zenuwstelsel en de vergroting van de atria kunnen ook nog een
belangrijke rol spelen. De operatieve behandeling richt zich ook op deze aspecten.
Behandeling bij hartritmestoornissen 91