JÄzyki Obce w Szkole - Biblioteka Cyfrowa OÅrodka Rozwoju Edukacji

More documents

Recommendations

Info

Języki Obce W Szkole n r 5/2008 l i s t o p a d/g r u d z i e ń Bibliografia Bolton S. (2007), Goethe-Zertifikat C1. Prüfungsziele. Testbeschreibung, Goethe-Institut Zentrale, München. Goethe-Zertifikat C1. Modellsatz. Prüferblätter (2007), Goethe-Institut Zentrale, München. Goethe-Zertifikat C1. Modellsatz. Kandidatenblätter (2007), Goethe-Institut Zentrale, München. Goethe-Zertifikat C1 (ZMP). Prüfungsordnung. Durchführungsbestimmungen (2007), Goethe-Institut Zentrale, München. (sierpień 2008) Boglárka Boldizsár 1 Győr Zróżnicowanie nauczania języka angielskiego w szkolnictwie podstawowym na Węgrzech 2 W związku z niedawnym przystąpieniem Węgier do Unii Europejskiej, a także ze względu na trwający obecnie na Węgrzech boom informatyczny dla współczesnego Węgra coraz ważniejsza staje się nauka przynajmniej jednego języka obcego. Jednak według Terestyéniego (Terestyéni 1997) w roku 1994 liczba osób uważających siebie za autentycznych użytkowników języka obcego wynosiła zaledwie około 11,2 proc. dorosłej populacji Węgrów, co stanowi znikomy odsetek w porównaniu do odpowiednich liczb w krajach członkowskich Unii Europejskiej w tym samym roku. Dane te stanowią przesłankę do podejmowania dalszych kroków zmierzających do polepszania warunków i jakości nauczania języka obcego na Węgrzech. Próbą rozwiązania sytuacji było wprowadzenie nowych wytycznych rządowych, na przykład scentralizowanej Podstawy programowej, a później programów ramowych. Programy te zawierają przydatne dla nauczycieli informacje na temat oczekiwanych poziomów osiągnięć uczniów na poszczególnych etapach nauki. Jednak są one jedynie wytycznymi rządowymi, a w praktyce wszystkie decyzje zapadają w wyniku uzgodnień między samorządami a prowadzącymi instytucje edukacyjne. Skutkuje to nierównościami dostrzeganymi nawet między szkołami podstawowymi w jednym dużym mieście, na przykład w Győr. Dużo jest więc jeszcze do zrobienia, aby poprawić jakość nauczania języka obcego w naszym kraju. Poniżej przedstawię istotne problemy związane z nauczaniem języka angielskiego w szkołach podstawowych. Rozpocznę od zaprezentowania kluczowych dokumentów związanych z edukacją (Podstawa programowa i Program ramowy), które powstały w wyniku reformy szkolnictwa w latach 90. Następnie skoncentruję się na aktualnej zróżnicowanej sytuacji nauczania języka angielskiego i opisie badań przeprowadzonych w 25 szkołach podstawowych w Győr – mieście rzek – w północno-zachodniej części Węgier (150 tys. mieszkańców). Główną metodą zbierania danych było badanie ankietowe, którego podstawowe pytania dotyczyły różnych aspektów początkowego etapu nauczania języka angielskiego. Pierwsza grupa pytań odnosiła się do wieku uczniów, którzy w różnych szkołach rozpoczynają kształcenie językowe, a także różnych form nauczania (ogólne, tzn. według powszechnie stosowanego programu nauczania, według programu rozszerzonej nauki języka lub podczas zajęć kół zainteresowań). Druga grupa pytań dotyczyła tygodniowego wymiaru godzin nauczania języka angielskiego. Trzecia grupa pytań koncentrowała się na rozwijaniu czterech sprawności językowych, ze wskazaniem na uczniów mających trudności z czytaniem i pisaniem. 1 Autorka jest wykładowcą na Uniwersytecie Zachodniowęgierskim na Wydziale Apáczai Csere János w Győr na Węgrzech. 2 Artykuł The diversified state of present-day Hungarian primary ELT instruction przetłumaczyła z języka angielskiego Katarzyna Piotrowska-Cholewińska. 104
n r 5/2008 l i s t o p a d/g r u d z i e ń Języki Obce W Szkole Reforma szkolnictwa w latach 90. i jej skutki dla nauczania języka angielskiego Węgierska Podstawa programowa Nauczanie języka angielskiego na Węgrzech znalazło się w punkcie zwrotnym wkrótce po zmianach ustrojowych, w wyniku których przeprowadzono reformę edukacji. Jej rezultatem był scentralizowany dokument – węgierska Podstawa programowa. W Podstawie programowej określa się główne wymagania dotyczące nauczania różnych przedmiotów szkolnych, włączając w to nauczanie języka obcego. Nie można jej jednak uznać za obowiązujące krajowe wytyczne, ponieważ przedstawia jedynie zalecenia, bez jasno sprecyzowanych wymagań. Mimo to w Podstawie programowej jest szereg wytycznych, takich jak wyznaczanie oczekiwanych osiągnięć w poszczególnych klasach, określenie umiejętności i kompetencji, nad którymi należy pracować na konkretnych etapach nauki, a także wprowadza się wszystko to, co poprzednio zawarto w programie funkcjonalno-pojęciowym. Poza tymi wytycznymi są także inne, które istotnie wpłynęły na obecny model nauczania języków. Przede wszystkim zdecydowano, że nauczanie języków obcych rozpocznie się od klasy piątej, co uznano za krok wstecz w stosunku do sytuacji sprzed wprowadzenia Podstawy programowej. Zapadły również postanowienia dotyczące minimalnego i maksymalnego wymiaru godzin lekcyjnych tygodniowo. Wynikły one z argumentacji, iż poziom nauczania języka zdecydowanie się obniży, jeżeli jego nauczanie zajmie mniej niż określoną liczbę godzin tygodniowo. Z kolei wykorzystanie maksymalnej liczby lekcji spowoduje zwiększenie poziomu nauczania języka. Ponadto w Podstawie wydłużono okres nauczania języka obcego powyżej 16 lat. Podstawę programową można więc uznać za wielkie osiągnięcie na polu nauczania języka obcego, ale nie określono w niej sprzyjających wymogów do wczesnoszkolnego nauczania języka (Kurtán 2001). Program ramowy Pierwsze Programy ramowe wprowadzono na Węgrzech eksperymentalnie w 2000 roku. Są one zgodne z wytycznymi Podstawy programowej, określają cele i zadania dla wszystkich przedmiotów szkolnych. W porównaniu z Podstawą programową są one też bardziej szczegółowe, bo prezentują szczegółowe sylabusy dla różnych przedmiotów w każdym semestrze. Natomiast jeśli chodzi o wprowadzenie obowiązkowego nauczania języka obcego, w Programie ramowym stwierdza się, że powinno się ono zacząć w klasie czwartej (Kurtán 2001). Ponadto Programy ramowe pomogły nauczycielom zrozumieć, jak należy interpretować i stosować w praktyce abstrakcyjne pojęcia przekazane w Podstawie programowej. Nauczanie języków obcych w Podstawie programowej Na Węgrzech toczyły się szeroko zakrojone dyskusje w dwóch kwestiach dotyczących nauki języka obcego. Jedna z nich dotyczyła nauczania pierwszego języka obcego, a druga wiązała się z nauką trzeciego języka. Jako moment rozpoczęcia nauki drugiego języka obcego w Podstawie programowej określono piątą klasę. Zgodnie z postanowieniem Rady Ministerstwa Edukacji z 1995 roku, każde dziecko powinno mieć możliwość opanowania przynajmniej dwóch języków obcych 3 . Jest to zgodne z przyjętą w krajach Unii Europejskiej polityką nauczania języków, która określa, że nauczanie języka powinno się rozpocząć na bardzo wczesnym etapie, aby dzieci miały czas na przyswojenie jeszcze jednego języka na etapie późniejszym. Niestety na Węgrzech nie zapewniono odpowiednich warunków do wczes noszkolnej nauki języka obcego, bo nie objęła tego Podstawa programowa. Ze strony rodziców rosną jednak oczekiwania dotyczące wczesnego nauczania języka obcego, którym starają się sprostać niektóre szkoły podstawowe, tworząc własne Programy lokalne. Szkoły te przeznaczają na naukę języka dodatkową liczbę godzin. W Podstawie programowej nie wspiera się jednak wczesnej nauki języka. Nie ma w niej wyraźnych założeń odnośnie od- 3 Nyelvoktatás-politika a XXI. századnak, 2. rész. (1994), NYELV*INFO, tom II, nr 5, s. 3-8. 105
Page 1 and 2:
PL ISSN 0446-7965 CZASOPISMO DLA NA
Page 3 and 4:
Nr 5/2008 • listopad/grudzień Ro
Page 5 and 6:
n r 5/2008 l i s t o p a d/g r u d
Page 7 and 8:
Page 9 and 10:
Page 11 and 12:
Page 13 and 14:
Page 15 and 16:
Page 17 and 18:
Page 19 and 20:
Page 21 and 22:
Page 23 and 24:
Page 25 and 26:
Page 27 and 28:
Page 29 and 30:
Page 31 and 32:
Page 33 and 34:
Page 35 and 36:
Page 37 and 38:
Page 39 and 40:
Page 41 and 42:
Page 43 and 44:
Page 45 and 46:
Page 47 and 48:
Page 49 and 50:
Page 51 and 52:
Page 53 and 54:
Page 55 and 56: n r 5/2008 l i s t o p a d/g r u d
Page 105: n r 5/2008 l i s t o p a d/g r u d
Page 157 and 158:
Page 159 and 160:
Page 161 and 162:
Page 163 and 164:
Page 165 and 166:
Page 167 and 168:
Page 169 and 170:
Page 171 and 172:
Page 173 and 174:
Page 175 and 176:
Page 177 and 178:
Page 179 and 180:
Page 181 and 182:
Page 183 and 184:
Page 185 and 186:
Page 187 and 188:
Page 189 and 190:
Page 191 and 192:
Page 193 and 194:
Page 195 and 196:
Page 197 and 198:
Page 199 and 200:
Page 201 and 202:
Page 203 and 204:
Page 205 and 206:
Page 207:
skie, według których chcielibyśm
show all

JÄzyki Obce w Szkole - Biblioteka Cyfrowa OÅrodka Rozwoju Edukacji

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?

JÄzyki Obce w Szkole - Biblioteka Cyfrowa OÅrodka Rozwoju Edukacji