JÄzyki Obce w Szkole - Biblioteka Cyfrowa OÅrodka Rozwoju Edukacji
JÄzyki Obce w Szkole - Biblioteka Cyfrowa OÅrodka Rozwoju Edukacji
JÄzyki Obce w Szkole - Biblioteka Cyfrowa OÅrodka Rozwoju Edukacji
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
n r 5/2008 l i s t o p a d/g r u d z i e ń Języki <strong>Obce</strong> W <strong>Szkole</strong><br />
momentu, kiedy nasze strategie uczenia się będą<br />
w pełni rozwinięte. Spójrzmy natomiast na to, co<br />
jako nauczyciele możemy zaoferować dzieciom<br />
w środowisku szkolnym, aby w pełni wykorzystały<br />
swój wrodzony potencjał do nauki języków oraz<br />
swoje cechy rozwojowe.<br />
Praca z dziećmi<br />
Mimo iż wśród nauczycieli języków obcych<br />
często panuje przekonanie, że praca z dziećmi<br />
jest niezwykle trudna i pełna stresujących sytuacji,<br />
tak naprawdę wszystko zależy od przygotowania<br />
nauczycieli, a w szczególności od ich znajomości<br />
cech rozwojowych dziecka i związanych z nimi potrzeb.<br />
Jak zaraz zobaczymy, większość z tych cech<br />
działa właściwie na korzyść nauczyciela.<br />
Motywacja<br />
Wyobraźmy sobie dziecko, które właśnie nabywa<br />
swój język ojczysty. Bez względu na to, jaki ma<br />
humor i czy w danym dniu ma ochotę przyswoić<br />
kolejne zwroty, proces akwizycji jest nieprzerwanie<br />
w toku. Dziecko nie może powiedzieć, że nie jest<br />
odpowiednio zmotywowane do nauki pierwszego<br />
języka. Język po prostu „przytrafia się” dziecku.<br />
Natomiast kiedy uczymy się języka obcego,<br />
motywacja stanowi niezbędny czynnik. Oczywiście<br />
sytuacja jest prosta, kiedy dziecko znajduje się<br />
w środowisku posługującym się tylko i wyłącznie<br />
językiem docelowym. W takiej sytuacji należy zrobić<br />
wszystko, aby się przystosować do oczekiwań<br />
grupy i porozumieć z rówieśnikami. A jak wygląda<br />
sytuacja w warunkach szkolnych?<br />
Okazuje się, że grupa wiekowa, która nas aktualnie<br />
interesuje, jest zmotywowana tylko i wyłącznie<br />
dzięki pozytywnemu podejściu do nauki języka.<br />
Dzieci chcą się uczyć, ponieważ lekcje są atrakcyjne,<br />
a atmosfera w klasie bardzo przyjazna. Dzieci są<br />
„wewnętrznie zmotywowane, co oznacza, że chcą się<br />
uczyć, ponieważ czerpią przyjemność z samego procesu<br />
uczenia się [języka]” (Pinter 2006:37).<br />
O. Dunn pisze, że dzieci bardzo martwią się<br />
o to, w jaki sposób będą postrzegane przez dorosłych.<br />
Zależy im na zadowalaniu innych i dlatego<br />
oczekują natychmiastowych rezultatów swojego<br />
zaangażowania (również w przypadku nauki języka<br />
obcego). O. Dunn twierdzi także, iż „jeżeli<br />
dzieci nie dostaną tego, na co liczyły w trakcie lekcji,<br />
będą zawiedzione. Jeżeli rodzice nie osiągną tego, na<br />
co liczyli, i nie będą dostrzegali postępów w nauce<br />
dziecka, również będą zawiedzeni. Entuzjazm rodziców<br />
może motywować, a ich rozczarowanie może się<br />
odbić na postawie dzieci” (Dunn 1983:2).<br />
Inteligencja wieloraka<br />
(multiple inteligences)<br />
Oprócz wspomnianych już cech, które łączą<br />
dzieci i tworzą z nich pewną charakterystyczną<br />
grupę, między dziećmi istnieją również znaczne<br />
różnice uwarunkowane przez inteligencję. Według<br />
H. Gardnera inteligencja nie jest czymś jednorodnym<br />
i takim samym dla wszystkich dzieci.<br />
Możemy rozróżnić kilka typów inteligencji, które<br />
pojawiają się u dzieci pojedynczo lub w różnych<br />
kombinacjach. Są nimi inteligencje: lingwistyczna,<br />
matematyczno-logiczna, muzyczna, wizualno-<br />
-przestrzenna, ruchowa, interpersonalna, intrapersonalna<br />
(refleksyjna) oraz przyrodnicza.<br />
Style uczenia się<br />
Każdy z nas preferuje inny styl uczenia się. Dla<br />
jednego będzie to dokładność i refleksja. Inni podejdą<br />
do nauki w sposób impulsywny. Niektóre<br />
dzieci dokładnie przeanalizują problem, podczas<br />
gdy inne podejdą do niego w sposób holistyczny.<br />
W końcu część będzie wolała słuchać, a część zareaguje<br />
pozytywnie na pomoce wizualne.<br />
Zadaniem nauczyciela jest uwzględnienie nie<br />
tylko charakterystyki rozwojowej, ale też różnic<br />
między dziećmi wynikających właśnie z inteligencji<br />
lub stylów uczenia się. Ćwiczenia powinny<br />
być tak dobrane, aby każde dziecko znalazło<br />
w lekcji coś dla siebie.<br />
Potrzeba uwagi<br />
Zapewne wielu z nas pamięta lekcje, w trakcie<br />
których Jaś w połowie rymowanki zapragnął pochwalić<br />
się nowym zegarkiem od dziadka, a Julia<br />
próbowała wynegocjować pozwolenie na użycie<br />
flamastra do zanotowania nowego wyrazu w zeszycie.<br />
Mam nadzieję, że nie zapomnieliśmy wtedy<br />
o tym, iż małe dzieci bardzo potrzebują indywidualnej<br />
uwagi nauczyciela. Jeżeli chcemy, aby<br />
lekcja była dla nich wyjątkowym wydarzeniem,<br />
pamiętajmy o zaspokojeniu tej potrzeby.<br />
11