Zbornik radova Koridor 10 - Kirilo Savić

Zavarivanje na ovoj deonici vršilo je Preduzeće ZGOP Novi Sad, a takođe su stručnjaci iz
ovog preduzeća vršili i redovnu ultrazvučnu kontrolu zavarenih spojeva šina. Određeni broj
uzoraka sa karakterističnim prelomima je dostavljen u Institut "Kirilo Savić" sa ciljem da se
utvrdi priroda ovih grešaka. Već pri prvom uvidu poprečnog preseka dostavljenih puknuća
šina, videlo se da su prisutne velike zone neprovarenosti. Potrebno izvršiti osim ultrazvučnog
ispitivanja, snimanja pojedinih zona zavarenog spoja radiografskom metodom. Na ovaj način
se dobija jedan integralan uvid u konzistentnost zavarenog spoja u svim njegovim delovima.
Radiografskom kontrolom su bile obuhvaćene zone vrata i stope šine, a glava šine, vrat i stopa
su takođe ispitani ultrazvučnom metodom.
REZULTATI ISPITIVANJA
Vizuelno ispitivanje zavarenih spojeva
Na kontrolisanim zavarenim spojevima mogu se uočiti indikacije površinske greške na gaznoj
površini glave šine (prskotine) i na neobrušenom delu šava (rupe, poroznost itd).
Uzorak broj 1
Uzorak 1 na sebi ima oznaku zavarenog spoja broj 35, dostavljene su obe strane polomljenog
zavarenog spoja i na sl.1 je prikazan izgled spoja, a na sl.2 izgled površina loma.
Slika 1. Uzorak 1 sa upisanom
stacionažom
a b c
Slika 2. Izgled površine loma uzorka 1
Na površini loma uzorka 1 vidljive su 3 indikacije grešaka zavarenog spoja (a, b i c):
a. U ovoj zoni zavarenog spoja se nalaze 3 šupljine loptastog oblika približnog prečnika 3
do 4 mm, koje su u svojoj okolini izazvale nastajanje nezavarenog dela preseka površine
25 mm 2 . Na ovoj površini se ne vide linije zamaranja materijala zavarenog spoja.
b. U krajnjoj donjoj zoni se nalazi nemetalni uljučak oblika nepravilne elipse, oko kojeg se
nalazi ravanski prostor dela zavarenog spoja u kome nije došlo do zavarivanja, površine
600 mm 2 . Na ovoj površini se ne vide linije zamaranja materijala zavarenog spoja.
c. U zavarenom spoju je ostao zaostatak troske.
Površina loma je ujednačenog izgleda po celom preseku.
250