Zbornik radova Koridor 10 - Kirilo Savić

Željko Lesić, Republički zavod za statistiku
Sandra Lesić Klarić, IN 2
Prevoz robe drumskim javnim i saobraćajem za sopstvene potrebe, 2008.
Transport of goods by road public transport and transport for their own use in 2008.
SAŽETAK
Informacije o radu drumskog teretnog voznog parka neophodne su analizu ukupnih ekonomskih kretanja u oblasti
saobraćaja, kao i analizu učešća pojedinih grana saobraćaja u realizaciji ukupnih tokova prevoza tereta. Tokom
2009. godine izvršeno je probno istraživanje o radu teretnih vozila registrovanih u Republici Srbiji čija je korisna
nosivost veća od 3,5 tona, sa ciljem da se dobiju podaci o radu teretnog voznog parka registrovanih za javni
drumski prevoz i drumski prevoz za sopstvene potrebe. U istraživanju su primenjena jedinstvena metodološka
rešenja data u evropskoj regulativi 1172/98. Time je obezbeđena uporedivost dobijenih podataka sa podacima
koje, za ovu privrednu oblast, iskazuju sve zemlje Evrope. Treba napomenuti da su rezulatati dobijeni ovim
istraživanjem, s obzirom na znatno manji period posmatranja od predvođenog Regulativom, obezbeđuju validne
podatke samo za najviše nivoe agregiranja.
Ključne reči: tokovi robe, drumski saobraćaj, regulativa 1172/98
SUMMARY
Information on road freight transport vehicles are necessary for efficient analysis of transport
economics, as well as analysis of participation of various transport modes in fright transport as a whole.
During 2008, a pilot statistical survey has been conducted to collect the data on working effects of
freight transport vehicles, registered in the Republic of Serbia, with load capacity of over 3.5 tones. The
aim of the survey was to figure out the
working structure of transport for hire or reward and transport on own account The methodology
applied is the one recommended by the EU, Regulation No.1172/98. In this way, provided data are
comparable with
analogues data of other European countries. However, data provided by pilot survey can be considered
valid only on higher aggregate levels, as the observation period is much shorter than the period
recommended by the EU Regulation, mentioned above
Key words: commodity flows, road transport, EC Regulation 1172/98
Uvodne napomene
Prevoz robe drumom u Republici Srbiji prati se za javni saobraćaj neprekidno od 1946, a za saobraćaj za
sopstvene potrebe u diskontinuitetu od 1954. godine. Metodologija statističkog praćenja javnog saobraćaja
usklađena je sa preporukama Komiteta za unutrašnji transport Evropske ekonomske komisije, dok je metodologija
za praćenje saobraćaja za sopstvene potrebe menjana tokom godina u pogledu definisanja osnovnog skupa,
obuhvata jedinica posmatranja, periodike prikupljanja i objavljivanja rezultata istraživanja. Od 1999. godine
drumski saobraćaj za sopstveni potrebe nije praćen redovnim statističkim istraživanjem. Model harmonizacije
serija podataka između perioda kada su primenjena različita metodološka rešenja u sprovođenju istraživanja, kao
i model procene obima rada u periodima kada nije sprovedeno istraživanje, dat je u ediciji Studije, analize i
prikazi, br. 138, u izdanju Saveznog zavoda za statistiku.
U procesu pridruživanja Evropskoj uniji (EU) Republika Srbija ima obavezu da statistički sistem uskladi sa
statističkim sitemom EU, što podrazumeva usvajanje evropskih standarda, metoda i sadržaja za statistička
istraživanja. Probno istraživanje o prevozu robe drumom u 2008. godini (CA/M-21) sprovedeno je prema važećim
47