Andrzej Klonder BROWARNICTWO W PRUSACH KRÓLEWSKICH ...

109
chleba żytniego lub pszenicznego, 1/4 kg kaszy jęczmiennej, 1 kg sadła
lub 0,6 kg śledzi. W wypadku piwa pełnego lżejszego (7,5% ekstraktu)
wielkości te były odpowiednio mniejsze, jednak nawet elbląski tafelbier
zawierał w 1 1 tyle kalorii, ile 15-20 dkg chleba, około 10 dkg
kaszy jęczmiennej, 0,4 kg sadła czy wreszcie 30 dkg śledzi. Na dru-
2ródta: patrz dla Malborka i Elbląga tab. 2, dla pozostałych miejscowości
tab. 5.
gim biegunie można postawić gdańskie piwo dubeltowe. Było więc piwo
nawet tafelbier napojem pożywnym, jego zaś lepsze gatunki prawdziwym
chlebem w płynie 66
Pisząc o walorach odżywczych piwa trzeba podkreślić, że obecnie
składniki ekstraktu piwa są przyswajane przez organizm w 95% (białko,
cukier ). Oprócz tego piwo zawiera też znaczną ilość witaminy B.
Według obecnych badań 1 1 może pokryć 10-35% dziennego zapotrzebowania
człowieka na tę witaminę 67
Piwo produkowane w Prusach było z reguły chmielone (warzone z
chmielem). Dawki chmielu na 100 1 słodu wahały się od 3-40 1 ( zob.
tab. 5). Jak wskazuje na to przykład malborski, ilość chmielu zwięk-
66
A. W у с z a n s к i, "Studia nad konsumpcją żywności w Polsce
w XVI i w pierwszej połowie XVII w.", Warszawa 1969, s. 91, 94.
67 H 1 a v а с e k, op. cit., s. 85.