Andrzej Klonder BROWARNICTWO W PRUSACH KRÓLEWSKICH ...

12
tu z dalszych regionów. Np. w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych
XVI w. średnia cena sprowadzanego do Malborka piwa białego
bydgoskiego zamykała się w granicach 35-52 gr za beczkę, w tym samym
czasie beczka miejscowego piwa jęczmiennego kosztowała 60-
75 gr 91 .
Inaczej kształtowały się ceny piwa importowanego drogą morską z
miast północnoniemieckich i Anglii. Np. w 1610 r. w Elblągu 1 stof piwa
rostockiego kosztował 1,66 gr, piwa zaś miejscowego białego 1,2-1,3 gr.
W 1640 r. za stof piwa czerwonego elbląskiego płacono 2 gr, za tę
samą ilość trunku z Lubeki (białe pszenne) 2,5 gr, z Anglii (białe
pszenne)
3,5 gr 92 . Znacznie większe rozpiętości niż w miastach portowych
występowały w ośrodkach zaplecza. Np. w Malborku w 1628 r.
stof piwa rostockiego kosztował 9 gr, ta sama ilość trunku miejscowego
4 gr. O tej zwiększonej różnicy decydowały najpewniej koszty transportu
z Gdańska lub Elbląga 93
Powyżej analizowałem przede wszystkim ruch cen hurtowych (l beczki).
Powstaje pytanie, jak zmiany cen hurtowych wpływały na ceny detaliczne
piwa ( l stof = 1,4 l). Ceny nominalne piwa elbląskiego pełnego
od lat siedemdziesiątych XVI w. do polowy lat dwudziestych XVII w.
nie ulegały zasadniczym zmianom stale mieszcząc się w przedziale
1,3-2,3 gr (por. tab. 6, 9). Po okresie drożyzny w końcu lat dwudziestych
(15 gr), do końca XVII w. ceny nominalne utrzymywały się w granicach
3-4 gr, ze skokami w górę 5-6 gr tylko w 1650 r, oraz w latych
1659-1662 (okupacja szwedzka, głód). Znacznie bardziej fragmentaryczne
dane z Malborka (tab. 8, 9) wskazują na wyraźny skok cen
w górę w końcu lat dwudziestych XVII w. (od 1,6-4 gr), a następnie do
początku XVIII w. stabilizację na poziomie około 4 gr. Począwszy od
lat trzydziestych stulecia można stwierdzić stagnację cen detalicznych
na poziomie około 1 g srebra (wahania w Elblągu 0,798-0,980, w Malborku
0,957-1,144). Ponownie, jak przy cenach hurtowych zaskakują
od lat trzydziestych stale nieco wyższe ceny piwa w Malborku. Równocześnie
inne informacje, np. zawarte w rachunkach z odbytej w 1644 r.
podróży kancelisty elbląskiego do Malborka i Sztumu, wskazują na
brak różnic w cenach detalicznych na terenie województwa. Hoffman w
91 S z p a k , "Studia nad stosunkami rynkowymi...", s. 35-36, 122.
92 WAP Gd. Miasto Elbląg, Innenkämmerampt 1640/1641 г., s. 12,
140-146.
93
WAP Gd. 508/1224, f. 338.