Andrzej Klonder BROWARNICTWO W PRUSACH KRÓLEWSKICH ...

113
oprócz tego słynne, ciemne i mocno chmielcne brunszwickie Mumme
oraz piwo z Zerbst. Z piw krajowych napój warzony w Bydgoszczy, a
także w mniejszych miastach Prus Królewskich (Świecie, Grudziądz)
i Prus Książęcych ( Święta Siekierka) 76 . Z kolei Elbląg był lepiej zaopatrzony
niż Toruń. Jeszcze w połowie XV w. sprowadzano do Torunia
znaczne ilości piwa gdańskiego i elbląskiego (mocne czerwone) ze
Świdnicy, Wrocławia oraz z pobliskiej Bydgoszczy. W drugiej połowie
XVI w. w piwnicy miejskiej Torunia brak już piw śląskich. Głównymi
dostawcami lekkich białych piw pszennych były Chełmno i Nieszawa, w
dalszej kolejności Bydgoszcz, Piątek, Włocławek. Oprócz tego importowano
piwo dubeltowe z Gdańska. Np. w 1592/1593 r. sprowadzono tu
235 beczek piwa pełnego gdańslciego oraz 1 200 beczek piwa białego
z okolicznych miast woj. chełmińskiego i Kujaw 77 . Piwa obce doc.erały
do Malborka i Ekonomii Malborskiej. W drugiej połowie XVI w. piwo
gdańskie stanowiło element świadczeń chłopskich na rzecz Ekonomii.
Sporadyczne wzmianki o nim pochodzą także z drugiej połowy XVII w.
Prawdopodobnie przedmiotem zakupów był bardzo mocny doppelbier,
opisywany już powyżej, drogi, lecz mocą zdecydowanie przewyższający
piwo miejscowe. Do miasta i ekonomii docierały bliżej nie określone
ilości piwa elbląskiego (mocniej chmielone)
oraz trunki z Prus Książęcych
(Święta Siekierka). W pierwszej połowie XVII w. pojawiło sią piwo
rostockie, docierało tu za pośrednictwem Elbląga lub Gdańska. Do Malborka
napływały też piwa białe - w drugiej połowie XVI w. - głównie
ze Świecia a w pierwszej połowie XVII w. z Bydgoszczy 78
Przedstawione powyżej wywody dotyczyły piw jęczmiennych. Trudno
natomiast bliżej scharakteryzować piwa pszenne. W opinii współczesnych
były one najbardziej pożywne. Palimirz pisał: "Piwo z pszenice
iesth nazdrowsze człowiekowi. Jęczmień nie jest tak tuczny iako pszenica"
79 . Byli jednak także autorzy, którzy w zbytniej pożywności upatrywali
wadę trunku, zalecając lżej strawne piwa warzone z mieszanki
słodu pszenicznego z jęczmieniem. Piwa pszeniczne z reguły wyróżnia-
76 B o g u c k a , "Handel zagraniczny Gdańska...", s. 52; M. F o—
1 t z, "Geschicht des Danziger Stadthaushalts", Danzig 1912, s. 263.
77 H. S a m s o n o w i c z , "Późne średniowiecze miast nadbałtyckich",
Warszawa 1968, s. 250; WAP Toruń, Kat. II-XVI-3.
78
"Lustracja województw chełmińskiego i malborskiego 1565", s.27,
30, 39; "Lustracja województw malborskiego i chełmińskiego 1570", s. 6;
WAP Gd. 358, 12/9; 508/1914, s. 19; "Polskie ustawy wiejskie...", s.228;
S z p a k , "Studia nad stosunkami rynkowymi...", s. 19-21, 118-120.
79
S. F a 1 i m i r z, "O ziołach i moczy ich", s. 241, 251.