Andrzej Klonder BROWARNICTWO W PRUSACH KRÓLEWSKICH ...

114
ły się jasnym kolorem (czasami z odcieniem zielonkawym) 80 . O wspomnianym
powyżej piwie lubeckim wiemy, że było podobne w smaku do
hamburskiego, lecz nieco słabsze. Piwo zaś hamburskie zdaniem H.
Knausta (koniec XVI w.) miało smak winny. Również dobre piwo litewskie
miało wyróżniać się słodkim smakiem. Takie słodkie czy winne napoje
były oczywiście znacznie słabiej chmielone, niż pełne goryczki
piwa czerwone (jęczmienne). Zaletą wszystkich piw pszennych była
też niska zawartość alkoholu. K.naust podkreślał krótkotrwałość upojenia
alkoholowego oraz brak bólów głowy (kaca) nawet po wypiciu
znacznych jego ilości. Przy tylu zaletach piwa pszenne stale importowane
znajdowały zbyt na opanowanym przez napój jęczmienny rynku
Elbląga 81 C e n y p i w a
Pozostaje jeszcze pytanie, jakie byty rozmiary dziennego spożycia
poszczególnych gatunków, ich dostępność dla różnych grup społecznych,
a więc pytanie o ceny. Analiza cen podstawowych gatunków piwa,
zestawienie ich z dochodami niektórych grup ludności oraz z cenami
innych napojów alkoholowych może rzucić światło na zagadnienie popytu
na piwo w ogóle i na jego poszczególne gatunki, na rozszerzanie
się bądź zawężanie kręgu konsumentów lepszych i gorszych piw. Zestawienie
cen nominalnych piwa pełnego czerwonego w Elblągu wskazuje
na stały, w stosunku do sytuacji z końca XVI w. wzrost cen.
W latach osiemdziesiątych beczka piwa elbląskiego kosztowała 84-
105 gr, lata największego wzrostu to lata trzydzieste oraz przełom lat
pięćdziesiątych i sześćdziesiątych XVII w. Stary spadek cen w stosunku
do okresu bezpośrednio poprzedzającego przynoszą lata siedemdziesiąte,
osiemdziesiąte tego stulecia. W okresach najlepszych średnia cena
beczki w piętnastoleciu wynosiła 348 gr oraz 362, 372 i 357 gr w
kolejnych pięcioleciach lat 1656-1670 (tab. 6, 7), Największa drożyzna
miała miejsce w okresach (1630 r. - 480, 420 gr) wojen lub w latach
po nich następujących (l661 r. - 450-480 gr). Wreszcie w latach
1670-1690 nastąpił spadek cen nominalnych do poziomu nieznacznie
przekraczającego stan z lat dwudziestych wieku. Przeliczenie cen nomi-
80 B o g u c k a , "Z zagadnień techniki rzemiosła...", s. 49;K n a u s t,
"Fünff Bücher...", s. 19; H a u r, "Skład albo skarbiec...", s, 19; M i-
c h a t z Urzędowa, op. cit., s. 436-437.
81 К n a u s t, "Fünft Bucher...", s. 25; WAP Gd. 508/1224, f. 338.