Andrzej Klonder BROWARNICTWO W PRUSACH KRÓLEWSKICH ...

121
ceny spadły poniżej stanu z lat 1621-1625. Nieco inaczej ewoluowały
ceny drugiego powszechnie spożywanego piwa - tzw. tafelbier (tab. 7).
W stosunku do cen nominalnych z końca XVI w. ceny w końcu XVII w.
wzrosły trzykrotnie (1681—1690) lub nawet pięciokrotnie ( 1691-1700).
Ryc. 6. Dynamika cen 'hurtowych piwa w Elblągu i Gdańsku (średnie
pięcioletnie). Źródła tab. 6, 7. J. Pelc, Ceny w Gdańsku, s. 57-58
Równocześnie po przeliczeniu na srebro wzrost ceny piwa stołowego
w ciągu stulecia można ocenić na około 18% lub 55%. Cena beczki tafelbier
osiągnęła szczyt w latach 1641-1660, następnie spadała, aby
znów rosnąć w ostatnim dziesięcioleciu stulecia. Ten wzrost potwierdza
też przypuszczenie, o podobnej zwyżce ceny piwa petnego w tym okresie.
Rekordowe ceny tafelbieru w skali wieku przyniosły lata 1650,
1651 (70-90 gr = 16-20,6 g Ag). Wysoki poziom aż do 13 lub 14,6 g
Ag osiągały również podczas drugiej okupacji szwedzkiej w latach
1656-1658. Brak danych o cenach tafelbier w 1630 i 1661 r. nie pozwala
stwierdzić, czy lata te były okresem maksymalnego ich wzrostu.
Podobnie jak w wypadku piwa petnego, ceny tafelbier liczone w srebrze
spadły poniżej poziomu lat 1621-1630 w drugiej połowie wieku, w latach
1671-1680. Jednak w odróżnieniu od piwa petnego, największy
spadek miał miejsce nieco wcześniej i był mniejszy. Cena nie spadła
poniżej notowanej w latach osiemdziesiątych XVI w. Pozostaje pytanie,
czy ten generalny trend cen obu podstawowych gatunków piwa byt
podobny do obserwowanego w innych miastach Prus Królewskich.
W Gdańsku ruch cen piwa petnego był bardzo zbliżony do znanego
w Elblągu. W latach 1646-1660 mamy do czynienia ze stałym nieznacznym
wzrostem (w stosunku do stanu z lat 1611-1615), później do lat
dziewięćdziesiątych następuje powolny spadek cen. Ceny są tu bardziej