Andrzej Klonder BROWARNICTWO W PRUSACH KRÓLEWSKICH ...

112
li niejednokrotnie trunek nieco słabszy niż wskazywałyby na to jego
nazwa i cena 72 . Oprócz fałszowania miar hurtowych i detalicznych z
Krakowa znamy jeszcze inny proceder. Jeden z punktów statutu cechu
piwowarów Kleparza zakazuje czeladnikom odlewania piwa z beczek i
uzupełniania braków wodą. Kie można wykluczyć, że pomysły takie byly
też znane czeladzi browarniczej w Prusach 73
Oprócz produktu miejscowego na rynek elbląski przez cały XVII w.
docierały piwa obce z bliższych i dalszych okolic. Już w 1610 r. elbląski
cech browarników skarżył się na znaczne rozmiary tego importu
prowadzonego zarówno przez szynkarzy, jak i poszczególnych mieszczan,
ze szczególnym nasileniem w okresie letnim. W latach czterdziestych
cech powołał Instygatora, którego zadaniem było między innymi
wykrywanie nielegalnego importu piw obcych. Zjawisko miało więc poważne
rozmiary 74 . Do Elbląga docierały przede wszystkim trunki z niedalekich
miast Prus Królewskich i Książęcych: Malborka, Tolkmicka,
Morąga, Pasłęka, Świętej Siekierki, a także piwa wiejskie, np z browaru
ekonomii w Marcushoff na Malej Żuławie. Z drugiej połowy XVII w.
pochodzi wzmianka o piwie bydgoskim i przysieckim (toruńskim). O imporcie
ze znacznie odleglejszych rejonów mówią natomiast źródła z
pierwszej połowy XVII w. W piwnicy miejskiej znajdowały się wówczas
piwa lubeckie (lubische Israel), rostockie i oczywiście angielskie. Niestety
milczenie źródeł nie pozwala na charakterystykę tych gatunków.
Wiadomo jedynie, że piwa produkowane w Malborku i Pasłęku przy podobnych
walorach odżywczych, były słabiej chmielone niż elbląskie, a
więc najpewniej o łagodniejszym smaku (mniej goryczki). Piwo bydgoskie
było warzone ze słodu pszenicznego, podobnie jak angielskie i
lubeckie 75
Rynek elbląski ustępował nieco różnorodnością piw obcych Gdańskowi.
Docierało tam również piwo lubeckie, rostockie, angielskie, lecz
72
B o r k o w s k a — D a g i e n s к a, "Cechowe prawo...", s.
139; "Akta, przywileje i statuty miasta Krakowa", wyd. F. Piekosiński,
t. I, nr 243,
74
75
73 Akta, przywileje...", t. I, nr 659.
WAP Gd, 397/41, s. 24-25, 98.
WAP Gd, 392/41, s. 65, 114, 134-135; 397/224, s. 10; 397/110,
s. 12; 397/241, s. 15; 397/242; 397/251; 369, 1/2447, s, 66; 397/26, s.
15; 369, l/l447, s. 123; Innekammerampt: 1610 г., s. 189; 1619/1620 г.,
s. 117-118; К n a u s t, "Fünff Bucher...", s. 25; T e с h e n, "Das
Brauwerk in Wismar...", s. 146-147,