Aldona JAWŁOWSKA więcej niż teatr

kiedykolwiek zatruwała umysły, zaprzeczyć zniewoleniu..."W odpowiedzi ironiczna, przywołująca do rzeczywistości replika— „znów stłukłeś szklankę, czemu znowu stłukłeś szklankę?!"Następna scena — symboliczna — to obraz sekcji czy też operacjiniczym Anatomia doktora Tulpa. Uszminkowany lekarzz namaszczeniem wypruwa wnętrzności z leżącego, rozciągniętegona ziemi ciała. Przypomnijmy początek spektaklu: „Jeśliczłowiek jest rodzajem całkowicie materialnej rośliny, nie możebyć traktowany inaczej niż jako przedmiot [...] doświadczenia."Poddany sekcji-operacji budzi się nagle. „Co się stało, co wytu robicie? Zostaw! To są moje pamiątki!" Pada odpowiedź:„Gówno warte pamiątki, gówno warte życie!" Ale natychmiastnastępuje zmiana nastroju. „Lekarz" —deklamuje po niemieckuwiersz Hólderlina:Ku różnym stronom linie życia wiodąJak gór granice są i jak kierunek drógTo czym jesteśmy tu. może dopełnić BógHarmonią i spokojem, i wieczną nagrodą.Finał spektaklu: ciemności, w błyskach reflektorów szamoczącesię postaci. Odgłosy bicia, tupot nóg, rozpaczliwe krzyki.Świat nocy — pijackich libacji, ulic podejrzanej dzielnicy. Jedenz aktorów zwraca się do widowni: „Państwo pozwolą, żeopowiem naszą tragiczną historię. Jesteśmy wydziedziczonymisynami. [...] Uciska nas ten sam but. Ale my mamy prawo mówić,a wy macie prawo słuchać. Wszyscy mamy prawo się z tym niezgodzić."Nasza lista przebojówSpektakl Teatru Ósmego Dnia przewyższał zdecydowaniezarówno wszystkie inne powstałe w tym roku spektakle, jaki wiele osiągnięć młodego teatru z lat poprzednich. Nie znaczyto jednak, że spektakle innych zespołów, choć uboższe treściowoi mniej dojrzałe artystycznie, nie są warte odnotowania.Powstało przynajmniej kilka bardzo dobrych przedstawień. Naj-107