Aldona JAWŁOWSKA więcej niż teatr

WSTĘPZbiorowym bohaterem mojej książki jest „studencki ruchteatralny", który poczynając od połowy lat pięćdziesiątychstanowi ważne dla kultury polskiej zjawisko. Książka ta niejest jednak ani studium monograficznym zawierającym kompletneinformacje o teatrach kształtujących oblicze tego ruchu,ani analizą socjologiczną jego społecznych czy też terapeutycznychfunkcji. Nie jest również interpretacją wypowiedzi artystycznychtego teatru sytuującą go wyłącznie w obrębie sztuki.Czym więc jest w istocie? Moim zamiarem było przedstawienieteatru studenckiego jako wielowymiarowego zjawiska, którenie mieści się ani w granicach działalności społecznej, ani w granicachsztuki. To więcej niż ruch i więcej niż teatr. To takżeinstytucja, miejsce do życia, zabawa, swoisty azyl dla nieprzystosowanych.Lecz przede wszystkim to próba przeciwstawieniakulturze zastanej — odmiennej kulturowej całości. Niew postaci werbalnych opisów, owego „nowego modelu kultury"— który w ostatnich latach nasi uczeni produkowali bezumiaru — lecz w działaniu realizującym się jako poszukiwaniewłasnych form życia i twórczości.Użycie tu sformułowania „całość kulturowa" uważam zauzasadnione, gdyż poszukiwania „młodego teatru" dotyczyłypodstawowych dla budowy takiej całości elementów: idei i wartościnaczelnych, nadających sens wszelkiej ludzkiej aktywności,warunków komunikacji między ludźmi, języka, środkówekspresji, norm etycznych i wzorów zachowania, systemu instytucjii obiegu kultury, a także zasad organizujących te elementy5