Aldona JAWŁOWSKA więcej niż teatr

Rozdział IVTEATR-INSTYTUCJAINSTYTUCJE I SYSTEM SPOŁECZNYW rozdziałach poprzednich określenia „instytucja" i „instytucjonalizacja"pojawiały się wielokrotnie, traktowane jakoprzeciwieństwo lub zagrożenie teatru-ruchu. Występując w takimkontekście termin ten nabierał negatywnego znaczenia. Towłaśnie instytucja była celem ataku młodego teatru, stanowiłasymbol rutyny, skostnienia, bezwładu, pustej ideowo organizacji,stwarzającej bariery ograniczające autentyczną twórczość.Jednakże młody teatr, jakkolwiek krępowany przez instytucjekultury akademickiej, istniał wewnątrz nich i dzięki nim. Gdyintytucje te stały się martwe, gdyż okazały się nie dość elastyczne,by sprostać problemom zmieniającej się rzeczywistości społecznej,rozpadł się także ruch teatralny będący ich zaprzeczeniem,ale zarazem ważnym składnikiem.Pora wyjaśnić, w jakim znaczeniu będę używać w tym rozdzialenazwy „instytucja". Definicje tego terminu występującew literaturze socjologicznej kładą nacisk bądź na formalny, normatywnycharakter instytucji, bądź na jej materialne, organizacyjneaspekty.Przykładem pierwszego typu jest definicja, wedle której:„Instytucja społeczna jest złożonym, zintegrowanym systememnorm społecznych, wytworzonym w celu zachowania wartościpodstawowych dla danej społeczności." ' Autorzy tej definicjianalizują systemy normatywne obejmujące podstawowe obszary1G. R. Leslie, R. F. Larson, B. L. Gorman, Order and Change, InlroductorySociology, New York, London, Toronto 1973, s. 108.174