Aldona JAWŁOWSKA więcej niż teatr

ludzkie, tak społeczne, jak i indywidualne, jakie towarzyszążyciu idei." 29Drugim ważnym spektaklem tego roku była Pasja Teatru 77,opracowana w dwóch wersjach: pierwsza w lipcu, druga w grudniu1972 roku. 30 Pasja II bardziej rozwiniętą wersją pierwotnegospektaklu. Jego treścią jest próba pokazania nieuchronnościprzekształcania się pięknej idei we własne przeciwieństwo.Lecz owa nieuchronność — zdaniem twórców tego spektaklu —nie jest wynikiem działania praw historii. To ludzka małośćczyni z idei jej karykaturę. Najpierw więc wątek odwieczny. Mękai śmierć Chrystusa przedstawiona w konwencji pantomimy. Pozostajeidea, jej symbolem jest chusta Weroniki. Między aktoramiwybucha walka o chustę — spuściznę po Zbawicielu. W rezultaciechusta zostaje rozszarpana, znika w ogólnej kotłowaninie.Symbol pokoju i miłości służy jako pretekst do rozpętaniasię nienawiści, rywalizacji, walki. W części drugiej współczesnyZbawiciel (działacz, przywódca narodu) wygłasza przemówienieo obumieraniu państwa według tekstu Lenina. Apostołowiepoczątkowo słuchają, ale w końcu postanawiają sami„iść w lud", by głosić naukę Mistrza. Aktorzy rozchodzą się posali, zaczynają recytować jakieś wyrwane z kontekstu fragmentyprzemówienia, zdania bez sensu bądź zniekształcone tak, żewyrażają intencje zupełnie przeciwne naukom Zbawiciela. Potemrezygnują z tego, nawet kalekiego odtwarzania. Zaczynająśpiewać masowe pieśni, wykrzykiwać slogany, w całej sali brzmibezsensowny bełkot zagłuszający całkowicie usiłującego jeszczemówić Przywódcę. Puentą spektaklu jest ostateczne rozminięciesię głosiciela prawdy z jej odbiorcami. Apostołowie z pieśniąna ustach wychodzą z sali. Mistrz pozostaje rozwijając dalejswą wizję nowego, szczęśliwego świata. Widzowie w końcu ruszająza apostołami pozostawiając go samego.29Teatr „Pleonazmus". Szlość Samojedna. w: Wspólnota, kreacja, teatr, seriaSztuka Otwarta, AOT ..Kalambur", Wrocław 1977, s. 105.30Scenariusz Andrzej Ribel. Ryszard Bigosiński, Zdzisław Hejduk. Premierawersji II Łódź, grudzień 1972.75