Aldona JAWŁOWSKA więcej niż teatr

gorącej, agresywnej — żądającej od swych rówieśników czynu —wypowiedzi Salonu Niezależnych.Mówcie, mówcie do ścianyKrzyczcie do ścianyściana was wysłuchaściana nie krzyczyściana nie płacześciana was wysłucha[...]jesteście niesłyszalninie jesteście samotni. 44Ten fragment tekstu Moczulskiego oddaje trafnie nastrój całejwypowiedzi, zarówno poety, jak i teatru. Jednak emocjonalnąatmosferę tego spektaklu tworzą, bardziej chyba nawet niżtreść poematu, zastosowane środki ekspresji — zapożyczoneod Grotowskiego i pokrewnych mu nurtów teatru awangardowegookresu kontestacji. A więc operowanie symbolami najprostszymi:ogień, woda, światło, ciemność, nagość potraktowanajako symbol czystości, autentyczności, nasycenie spektaklumuzyką (większość tekstów została przedstawiona w formiesongów). Bohaterowie Exodusu to także postaci symboliczne:Mężczyzna, Kobieta, Matka, Człowiek-Syn, Strażnik — symbolwładzy, przemocy, uosobienie zła, Anioł — wysłannik nie istniejącegoraju. Początek czy raczej wstęp to recytacja sloganów,otaczających nas na co dzień pustych lub kłamliwych frazesów.Jakby przypomnienie tego, co ma być przez spektakl zaprzeczone,odrzucone.Pierwsze sceny wydobywają całą brzydotę i sztuczność takzwanego normalnego życia. Pozorne gesty, uczucia, role, światnieautentyczności, drobnych oszustw wobec samego siebiei innych. Potem rytuały oczyszczenia. Nagi chłopiec i dziewczynarozdzieleni ścianą z gazet. Symboliczną ścianę — zaporękłamliwych, zbędnych słów spala oczyszczający ogień, pozwalającpołączyć się kochankom. Potem oczyszczenie przez wodę. Kobietai Mężczyzna (symbolicznego mężczyznę grało kilku zmie-44Wszystkie cytaty wierszy według zapisu spektaklu.82