ЖУРНАЛИСТЕРІНІҢ ТӘЖІРИБЕСІНЕН
Untitled - СоÑоÑ-ÒазаÒÑÑан ÒоÑÑ
Untitled - СоÑоÑ-ÒазаÒÑÑан ÒоÑÑ
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ескерілмейді, оқиғаға жылпы сипаттама беру. Үшіншісі - өзге ақпарат<br />
құралдарында шығып кеткен мақалаларға шолу. Оны әркім әртүрлі<br />
деңгейде қолданады.<br />
Мысалы, сол кезеңнің ең толғақты оқиғасы басқа елдер қалай жазып<br />
жатыр? Бұл жағдайда шетел ақпарат құралдарында жазылған ең құнды<br />
деп есептелген пікірлер аударылып басылады. Қазір орыстілді газеттер<br />
көбіне қазақ газеттеріндегі мақалаларға жиі шолу жасайды. Ол апталық<br />
сипатқа ие болуы мүмкін. Қазір орыс тілінде шыға бастаған «Дайджест»<br />
газеті қазақ газеттеріндегі мақалаларға шолу жасайтын газет болып<br />
отыр.<br />
Комментарий мен шолу мақаларында журналист өз пікірін айта алады.<br />
Оқиғаға баға беруге, өз ой-толғамдарын айтуға ерікті. Бұл жағынан онда<br />
публицистиканың элементтері кездеседі.<br />
ПУБЛИЦИСТИКА – ҚАЗАҚША КӨСЕМСӨЗ.<br />
Белгілі бір мәселе жайында ой толғам. Бұл негізінен очеркпен үндес.<br />
Мысалы, журналистердің ұлт мәселесі жайындағы толғамдары, ой<br />
түйіндері, толғаныстары жазылған мақаланы публицистика дейміз. Ол<br />
ақпараттан да, сараптамадан да өзгеше. Мұнда субьективизм басым.<br />
СЫН – кез-келген мәселеге немесе оқиғаға орай оған қатысы бар<br />
адамдарды сынау. Сын ең алдымен шын болуы керек. Мәселен,<br />
Қарағандыдағы Абай шахтасындағы жарылыс, 40 адамның өмірін<br />
алып кетті. Бұған кінәлілер кім? Бірінші, Қарағанды шахталарының иесі<br />
Миттал, ол қалай кінәлі. Оның кінәсі анықталды ма? Қазақстан Үкіметі,<br />
соның ішінде төтенше жағдайлар жөніндегі министрлік. Неге? Қандай<br />
кінә қоясыз? Қояр кінәңіз орынды ма? депутаттарды кінәлі деп ойлайсыз<br />
ба? Ойласаңыз, неге?<br />
САРАПТАМАЛЫҚ СҰХБАТ – Екеуара әңгіме немесе тілші мен белгілі<br />
бір саясаткердің арасындағы сұхбатты да сараптамалық жанрларға<br />
жатқызып келеміз. Сұхбатта да сараптаманың өзегі секілді әңгіменің<br />
өзегі болады. Ол болып жатқан оқиғаға орай, сол оқиғаға қатысы бар<br />
адамдардың пікірі немесе мәңгілік тақырыптарға үнемі үн қатып жүрген<br />
саясаткермен, маманмен әңгіме түрінде өрбиді.<br />
Сұхбаттың көлемі де әрқалай. Сарапқа салынып отырған тақырыпқа<br />
орай, егер шұғыл сұхбат болса, 50-100 жол аралығында болуы да мүмкін.<br />
| 105 | ЖаНРлар
Change language