ЖУРНАЛИСТЕРІНІҢ ТӘЖІРИБЕСІНЕН

Мақсатымыз осы арнадағы журналистердің зерттеу жүргізу тәсілі.
Біріншіден, арнайы зерттеулер бағдарламасының уақыты тым ұзақ. 26-
минут. Егер журналистің таңдаған тақырыбы қызық болып, өз тақырыбын
барынша ашып, айтатынын белгілі бір мүдделердің қалыбымен ғана
бермесе, әрине көрермен де жалықпайды, 26 минутыңызда көп емес.
Ондағы журналистер өз зерттеулерінің үстүрт екенін білдірмеу үшін, әрбір
5-6 минут сайын немесе әңгіменің бір буынын қайырып қойып, келесі
бөлімге ауысу үшін арнайы телевизиялық эффектілер қолданады.
Бұл әрине, бағдарламаның тым қызықсыз болып кетуінен және сылдыр
сөз боп қалуынан сақтайды. Ал, жалпы алғанда журналистердің жұмыс
істеу принциптері біздің айтқан әлгі негізгі қағидаларымызға жатады. Бір
ескерту, бұндағы журналистер негізінен тапсырмамен жұмыс істейтін
болғандықтан, шығармашылық жағынан еркіндік жоқ екені және белгілі
бір қалыптың ішінде ғана жұмыс істейтіндері көрініп тұрады.
Журналисттік зерттеуге негізделген бағдарламалардың тағы бірі КТК
арнасындағы «Репортер» бағдарламасы. Бұнда сөз жоқ арнаның
ұстанған саясаты да журналистерге көп мүмкіндіктер берген болар,
ізденіс те, тақырыпты ашу жағынан да көп бағдарламаларға қарағанда
көш ілгері. Мәселен, «Репортер» бағдарламасынан шыққан кедендегі
заңсыздықтар мен парақорлық тақырыбы біздің әңгіме қып отырған
зерттеу мәселесінің қағидаларына толықтай сай деуге болады.
Журналистің өзі кеденге барып, жасырын камерамен ондағы астыртын
жүріп жатқан, бармақ басты – көз қыстымен, пагон тағып, еліміздің
қақпасын ашып-жауап отырған кеденшілердің әрекеттерін, «тамаша»
жүргізіп отырған операцияларын түгелдей әшкереледі.
Жалпы жұртқа Қытаймен арада сауда-саттық жасап жүрген саудагерлердің
де, олардың тауарларын ақша арқылы «заңдастырып» елге өткізіп
отырған кеденшілердің де, бар тыныс-тіршіліктері алақандағыдай
көрініп қалды.
Бұнда жұмыс істеген журналистің еңбегін де бағалаған абзал.
Материалда пара беруші де, пара алушы да, оған кездей соқ куә боп
отырғандар да болды. Бұнда да ескеретін жәйіт, журналист оқиға
орнында жасаған СТЭД АП-тарды яғни, журналистің өзінің кадрда тұрып
сөйлейтін орындарын қисынсыз таңдаған. Яғни, журналист дәл сол
бекеттің аса маңызды нүктелерінде, терминалда тұрып сөйлесе әлде
қайда тартымдырақ болар еді. Ал, саудагер боп өз тауарын өткізіп, өзі бір
емес бірнеше күн кеденнен өте алмай, ақыры пара беруге дейін мәжбүр
| 301 | МАМАНДАНУ – ТЕЛЕВИЗИЯ ЖӘНЕ РАДИО