22.09.2015 Views

ЖУРНАЛИСТЕРІНІҢ ТӘЖІРИБЕСІНЕН

Untitled - Сорос-Қазақстан қоры

Untitled - Сорос-Қазақстан қоры

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

ген оқырман емес, Сіз. Сондықтан бұған дейін не болғанын оның есіне<br />

салыңыз.<br />

Өзіңіз жазып отырған саланың ерекшеліктері, компания тарихы мен<br />

оның төңірегіндегі жағдай туралы айтып беріңіз. Бір сөзбен айтқанда,<br />

материалыңызды түсінуге қажетті мағлұматтар жиынтығын беру қажет.<br />

Мәселен, егер сіз Goldman Sachs инвестициялық банкінің қарапайым<br />

банкке айналғаны туралы жазатын болсаңыз қор нарығынан бейхабар<br />

оқырман сіз баяндап отырған жаңалықтың маңызы неде екенін<br />

түсінбейді.<br />

Сіз оған инвестбанктің кәдімгі банктерден айырмашылығы жайында<br />

айтып беруіңіз керек (егер сіз қаржы секторы мамандарына арналған<br />

салалық басылымда жұмыс істейтін болмасаңыз). Қысқартылған<br />

сөздерді тарқатып беріп отырған жөн. Бір адам туралы алғаш рет<br />

айта отырып, оның қызметі мен аты-жөнін көрсетуді ұмытпаңыз. Көпке<br />

түсініксіз терминді пайдаланбай-ақ қойыңыз.<br />

«Бұны бәрі біледі» немесе «біз бұл туралы ылғи жазамыз ғой» деген<br />

сияқты түсініктен аулақ болыңыз. Егер сіз үнемі тақырыпты жазып жүрген<br />

болсаңыз сізге ұғынықты нәрсенің айналаңыздағыларға да түсінікті<br />

екенін аңғара бастайтын боласыз.<br />

«Бэкграундтан» кейін сіз болған оқиғаны жіктеуге: жаңалықты сипаттап,<br />

үрдістер мен құбылыстарды талдауға кірісесіз. Бұл жерде оқиғаға<br />

қатысушылардың пікірлерін келтіруге болады. Егер жаңалық бірнеше<br />

тараптың мүддесіне қатысты болса маңызды деген көзқарастардың<br />

бәрін берген жөн. Қақтығыс туралы жазғанда оған қатысушылардың<br />

бәрінің пікірін беріңіз. Бұл қарапайым кәсіби этика талабы.<br />

Мақаланың келесі бөлімі сарапшылардың пікірлері мен оқиғаның өрбуіне<br />

қатысты тұжырымдарынан тұрады. Бұл жерде сіздің болжамдарыңыз<br />

бен тұжырымдарыңыздың да маңызы зор. Ол қанша қисынды және<br />

ерекше болса материал сонша сәтті шығады. Мақаланы «Қабылданған<br />

шешімнің қаншалықты тиімді екенін уақыт көрсетеді» деген сияқты<br />

мән-мағынасыз тіркестермен қорытудан аулақ болыңыз. Бұл барлық<br />

журналист қауымы үшін маңызды ереже болса, іскерлік БАҚ журналисі<br />

үшін ол екі маңызды. Біздің оқырмандарымыздың арасында құр сөзден<br />

құрылған жалған әсерді қажет етпейтіндер басым. Мәтіннен «не жақсы,<br />

не жаман» тақырыбындағы бос ойларды, айтыла-айтыла әбден жауыр<br />

болған тіркестерді алып тастау керек.<br />

| 179 | МАМАНДАНУ – БАСПАСӨЗ

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!