ЖУРНАЛИСТЕРІНІҢ ТӘЖІРИБЕСІНЕН

Бұл тізімге белгілі бір шешімнің қабылдануына ықпал ететін – саясаткерлер,
экономистер мен ғалымдар да кіреді. Бұл өте ауқымды орта. Біз
сөз ететін процестердің бәрі де белгілі бір тұлға, оның ойлары мен көңілкүйіне
байланысты. Белгілі бір шешімнің қалай қабылданғанын, оның
қандай нәтиже беретінін түсіну - әрбір іскер журналистің негізгі міндеті.
ТАҚЫРЫП ПЕН АҚПАРАТ ІЗДЕУ
Бұл сұрақтың жауабын материалды (мақала, телерадиосюжет,
ақпараттық хабарлама және т.б.) дайындау барысында табамыз. Біз алдымен
осы жұмыстың негізгі сатыларын талдап алайық.
Ең бірінші тақырып ізделеді, нақтыланады. Тақырып таңдау БАҚ-ның
шығу мерзімділігіне, пішіні мен аудиториясына, редакция саясатына
және өзге де факторларға тікелей байланысты. Бірақ, қалай дегенмен
де ол аудиторияның қызығушылығын тудыратындай болуы тиіс. Бұған
соны тақырыпты көтеру арқылы немесе материал берудің ерекше
тәсілдерін пайдалану арқылы қол жеткізуге болады. Алғашқы жағдайда
біз көрермен (оқырман) назарына ұсынылып отырған материалдың
бұрын-соңды айтылмаған, ешкім естімеген тақырыпқа құрылғанын хабарлаймыз.
Бұл жерде бір ережені естен шығармаған жөн: ақпарат қаншалықты жаңа
немесе көкейтесті болса, сонша жақсы. Көнерген ақпаратқа бола басылым
бетін (эфир уақытын) шығындап, күшіңді босқа сарпудың қажеті
жоқ. Бірақ жағдай мүлдем өзге бағытта өрбіген кезде ескірген ақпаратты
да ұтымды пайдалануға болады. Мәселен, белгілі бір оқиғаның күтпеген
нәтиже берерін ұғынған немесе жұрттың талқысына түскен мәселеге
өзге қырынан, басқаша тұрғыдан қарай білген журналист аудиторияны
ондай тақырыпқа да қызықтыра алады. Ең үздік іскерлік БАҚ-ның
редакторлары өз қарамағындағылардың алдына: тақырыптың «жауыр
болған» мәселеге негізделмеуін және оны ерекше тәсілмен беру
жөнінде екі шарт қояды.
Тақырыпты өзге ақпарат құралдарының хабарламаларынан, ең алдымен
ақпарат агенттіктерінің жаңалықтар тізбегінен іздеген дұрыс. Егер
сіз өзіңіз ақпарат агенттігінде жұмыс істейтін болмасаңыз бұл әдісті
пайдалануға болады. Алайда, сіз әлемге алғашқы болып хабарлағыңыз
келетін эксклюзивті тақырыпты (жаңалықты) бұндай жолмен таба алмайсыз.
Басқаша айтқанда, сіз сенсация атаулыдан құралақан қаласыз
және жолы болғыш әріптестеріңіздің соңында ілбіп жүре бересіз. Таны-
| 175 | МАМАНДАНУ – БАСПАСӨЗ