22.09.2015 Views

ЖУРНАЛИСТЕРІНІҢ ТӘЖІРИБЕСІНЕН

Untitled - Сорос-Қазақстан қоры

Untitled - Сорос-Қазақстан қоры

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Сен кейіпкерің үшін емес, көрерменің үшін жұмыс істеп отырғаныңды<br />

ұмытпа!<br />

6. Біреуді қаралап, жамандайтын синхроннан аулақ бол. Егер,<br />

кейіпкерің біреуді қаралайтын болса, сен екінші жаққа да микрофон<br />

ұсыну қажеттігін ұмытпа. Болмаса, сюжетіңдегі тепе-теңдік принципі<br />

бұзылады.<br />

7. Мәтініңнің қағазда немесе компьютер экранында жазылғаны<br />

маңызды емес, маңыздысы—оның кейін қалай естілетіні. Сондықтан,<br />

естілгенде қалай болатынын білу үшін, алдын-ала оқып, дайындалғаның<br />

дұрыс!<br />

8. Оқу стилің байыпты, түсінікті болғаны абзал. Сөйлеміңе динамика<br />

беремін деп қатты оқысаң, көрерменің сені түсінбей қалуы мүмкін.<br />

Әрине, ежіктеп, өте баяу оқудың қажеті жоқ. Бірақ, артыңнан жау қуып<br />

келе жатқандай асығудың да қажеті шамалы. Америкалық журналист<br />

Чарльз Райс журналистерге «Жақын досыңа әңгіме айтып отырғандай<br />

стильді қолдан» деп ақыл береді.<br />

9. Сюжетіңді бір адам түсінбесе, еңбегің еш болды деп ойла. Өйткені,<br />

сенің мақсатың сенің сюжетіңді көріп отырған барлық адамға ақпаратты<br />

жеткізу емес пе?<br />

10. Сюжет жасағанда, детальдерге көбірек көңіл бөл. Жұрт көретіндей<br />

емес, жұрт бір қарағанда аңдамайтындай нәрсені сенің аңдауың тиіс!<br />

11. Сөйлем құрағанда әр сөйлемің екінші сөйлеміңді толықтырып<br />

тұруына назар аудар. Мәселен, «Қазақстанда жұмыссыздық артып<br />

келеді» деген сөйлемің сол қалпында аяқталып қалмауы тиіс. Ол<br />

қандай көрсеткішпен салыстырғанда артып келеді? Соңғы жылмен<br />

салыстырғанда ма, жоқ соңғы бес жылмен салыстырғанда ма? Бұл<br />

тенденция қалай байқалуда?Ол ақпаратқа қалай қол жеткіздің? Міне, бұл<br />

сұрақтар жауапсыз қалмауы керек. Көрермен сенің жалаң «жұмыссыздық<br />

артып келеді» деген сөйлеміңнен ақпарат ала алмайды.<br />

Графика<br />

Сюжетіңнің графикалық кескіндемесі болуына көңіл бөл. Графикалық<br />

кескіндеме материалды әрлеп қана қоймай, көрерменнің сюжет<br />

тақырыбын дұрыстап түсінуіне мүмкіндік береді. Мәселен, Қазақстаннан<br />

Қытайға бағытталған мұнай құбыры туралы сюжет жасайтын болсаң,<br />

оның ұзындығын көрсету үшін архивтен алынған бейнекадрлерді<br />

пайдалағаннан гөрі, графикалық кескіндеме біраз ақпарат береді. Ия<br />

| 277 | МАМАНДАНУ – ТЕЛЕВИЗИЯ ЖӘНЕ РАДИО

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!